Sint-Hiëronymus, bid voor ons!
Zonder vrees behandelde Sint-Hiëronymus de gewonde poot van de brullende leeuw
Sint-Hiëronymus is een Kerkvader en Kerkleraar die vooral bekend is vanwege zijn samenstelling van de Vulgaatversie van de katholieke bijbel, die nu de standaarduitgave is. Zijn feestdag is 30 september.
Uitstekende student
Hiëronymus, die in onze landstreken ook wel Jeroen wordt genoemd, werd rond het jaar 347 geboren in Stidon, nabij Dalmatië, als zoon van rijke christelijke ouders. Aanvankelijk kreeg hij thuisonderwijs, maar al snel stuurden zijn ouders hem naar Rome om zijn intense verlangen naar intellectuele kennis te bevredigen. Daar studeerde hij en blonk hij uit in grammatica, Latijn en Grieks, retorica en filosofie, en leidde hij samen met zijn medestudenten een zeer materialistisch leven. Hiëronymus werd gedoopt toen hij tiener was, zoals in die tijd gebruikelijk was, rond de tijd dat hij zijn opleiding afrondde.
Lees ook: Respectvolle en bezorgde smeekbede aan Zijne Heiligheid Leo XIV
Een plotselinge wending
Na vele jaren van reizen en, met name, het ontdekken en onderzoeken van zijn extreme interesse in het kloosterleven, nam het leven van Hiëronymus een plotselinge wending. In het voorjaar van 375 werd hij ernstig ziek en had hij een droom die een diepe indruk op hem maakte, omdat hij daarin werd beschuldigd een volgeling van Cicero te zijn – een vroege Romeinse filosoof – en geen christen. Daarna beloofde Hiëronymus nooit meer heidense literatuur te lezen, zelfs niet de klassiekers voor zijn plezier. Hij trok zich terug uit de samenleving en vertrok om als kluizenaar in de woestijn te gaan leven, om boete te doen voor zijn zonden en zich aan God te wijden.
Hebreeuws leren als extra boetedoening
Omdat hij geen ervaring had met het kloosterleven en geen gids had om hem te begeleiden, leed Hiëronymus enorm en was hij vaak erg ziek. Hij werd vreselijk gekweld door vleselijke verlangens en legde zichzelf strenge boetedoeningen op om die te onderdrukken. Terwijl hij daar was, begon hij als extra boetedoening Hebreeuws te leren en kreeg hij les van een joodse bekeerling. Toen er onder zijn medemonniken in de woestijn onenigheid ontstond over het bisdom van Antiochië, vertrok Hiëronymus om de spanning van de situatie waarin hij zich bevond te vermijden.
Groot geleerde en asceet
Jerome had een reputatie opgebouwd als groot geleerde en asceet en werd op aandringen van bisschop Paulinus tot priester gewijd, op voorwaarde dat hij zijn monastieke levensstijl mocht voortzetten en niet verplicht zou worden pastorale taken op zich te nemen. In 382 werd hij benoemd tot secretaris van paus Damascus, die hem aanspoorde om een Latijnse vertaling van de Bijbel te maken op basis van de oorspronkelijke Griekse en Hebreeuwse teksten.
Lees ook: Zegt de Bijbel echt dat wij niet mogen oordelen?
Gewonde leeuw strompelde binnen
Uit deze tijd is een legende overgeleverd die licht werpt op de onmiskenbare heiligheid van Hiëronymus. Op een avond zat hij met zijn broeders te luisteren naar een lezing uit de Heilige Schrift, toen er onverwacht een kreupele leeuw het klooster binnenstrompelde. De broeders vluchtten geschrokken weg, maar Hiëronymus ontving het dier alsof het een gast was. De leeuw liet zien dat hij gewond was aan zijn poot. Hiëronymus liet zijn broeders terugkomen en beval hun de wond te verzorgen. Ze ontdekten een doorn, verwijderden die en verzorgden de leeuw met liefde. Het dier werd tam en leefde voortaan bij hen alsof hij een huisdier was.
De leeuw bewaakte de ezel
Hiëronymus zag hierin Gods bedoeling: de leeuw moest niet alleen genezen worden, maar ook het klooster dienen. Hij kreeg de taak de ezel, die hout uit het bos droeg, te bewaken. Dagelijks vergezelde de leeuw de ezel, tot op een dag een karavaan kooplieden het dier stal terwijl de leeuw sliep. Verdrietig en beschaamd keerde hij zonder ezel terug. De broeders vermoedden dat hij het ezeltje had verslonden en lieten hem diens werk doen: voortaan droeg de leeuw zelf het hout.
De leeuw kwispelde als teken van vergeving
Na verloop van tijd ontdekte hij echter zijn verloren gezel bij een karavaan, dat het ezeltje had gestolen. Met gebrul joeg de leeuw de kooplieden naar het klooster, waar ze hun schuld moesten bekennen. Hiëronymus ontving hen vriendelijk, liet hun voeten wassen en weigerde aanvankelijk hun geschenken. Toen zij aandrongen, nam hij hun reukolie aan, onder voorwaarde dat zij en hun erfgenamen jaarlijks eenzelfde gave zouden brengen. De broeders begrepen dat de leeuw onschuldig was en hem onrecht hadden gedaan. Het dier keerde gelukkig terug, sprong spelend rond en kwispelde als teken van vergeving. Zo bleef de leeuw trouw bij het klooster wonen: niet meer als gevreesd roofdier, maar als een nederige dienaar en trouwe vriend, door God gezonden om hun gemeenschap te versterken.
Heilig Land
Na de dood van de paus Damascus verliet Hiëronymus Rome en vertrok naar het Heilige Land met een kleine groep maagden onder leiding van zijn goede vriendin Paula. Onder zijn leiding stichtte Paula een klooster voor mannen in Bethlehem en drie kloosters voor vrouwen. Hiëronymus bleef in dit klooster tot aan zijn dood rond 420 en verliet het slechts af en toe voor korte reizen. Hij is de patroonheilige van bibliothecarissen en vertalers.
Laatst bijgewerkt: 30 september 2025 06:53