De trap van Loretto: een wonderwerk. Bron afbeelding rechts: Wikimedia Commons.
De wonderbaarlijke trap van Sint-Jozef: een trap die de ziel verheft
De vroege geschiedenis van het zuidwesten van Amerika wordt gekenmerkt door sublieme en werkelijk heroïsche avonturen van vurige zielen die het koninkrijk van Christus wilden uitbreiden. De intensiteit van hun geloof en inspanningen komt tot uiting in de kloosters, kapellen en scholen die zij hebben gesticht – en soms in wonderen die God voor hen heeft verricht. Een van die wonderen, een blijvend mirakel, vond plaats in wat nu de staat New Mexico is.
Een school voor meisjes
Na een slopende reis van drie maanden per rivier en spoor vanuit Kentucky bereikten vier zelfopofferende religieuzen van de congregatie van de Zusters van Loretto aan de voet van het kruis in 1853 Santa Fe. Daar openden ze op verzoek van de bisschop van Santa Fe, Jean-Baptiste Lamy, een school voor meisjes. Dit zaadje, dat ontkiemde en bloeide, had een grote invloed op het leven en de geschiedenis van de stad.
Stralende gotische pracht
Om hun gemeenschap beter te kunnen huisvesten, begonnen de zusters in 1873 met de bouw van een nieuwe kapel, gewijd aan Onze Lieve Vrouw van het Licht. Met zijn spitsbogen en glas-in-loodramen moest deze kapel doen denken aan de stralende gotische pracht die in het middeleeuwse Europa was ontstaan onder invloed van hetzelfde katholieke geloof dat de nonnen in New Mexico koesterden.
Geen trap mogelijk naar het koor
Maar toen de bouw bijna voltooid was, werden de zusters met een probleem geconfronteerd. Met een lengte van 23 meter en een breedte van 8 meter was de kapel met 26 meter vrij hoog. Daardoor kon er geen trap naar het koor worden gebouwd volgens de gebruikelijke patronen. Een van de architecten die leiding gaf aan het project was overleden en de oorspronkelijke plannen konden niet worden gevonden. Verschillende timmerlieden en andere bouwspecialisten die om een oplossing werden gevraagd, wisten niet wat ze moesten voorstellen.
Dan maar bidden tot Sint-Jozef
Er werd zelfs gesproken over het afbreken van het koor. De nonnen zagen geen andere uitweg dan een noveen aan Sint-Jozef, de timmerman van Nazareth. Knielen, smeken, vertrouwen: zijn dat niet de juiste houdingen van katholieke vroomheid?
Een mysterieuze man
Nauwelijks was de noveen afgelopen of er klopte een man op de deur van het klooster. Hij had gehoord van hun benarde situatie, legde hij uit, en omdat hij timmerman was, kwam hij zijn hulp aanbieden. De zusters namen zijn aanbod onmiddellijk aan. Met het weinige primitieve gereedschap dat hij op zijn ezel had meegebracht, een zaag, een hamer en een winkelhaak, ging hij aan de slag. Sommige zusters herinnerden zich ook dat ze enkele kuipen met water hadden om het hout in te weken, zodat het buigzaam zou worden.
Lees ook: Vijf redenen waarom Onze Lieve Vrouw van Fatima belangrijker is dan ooit
Een prachtige wenteltrap
De onbekende timmerman werkte stil en ijverig, altijd met een ingetogen houding, en voltooide al snel een prachtige wenteltrap. De trap is volledig gemaakt van hout dat met houten pennen aan elkaar is bevestigd, zonder spijkers of schroeven, en loopt in twee volledige bochten van 360 graden naar het koor, zonder centrale as ter ondersteuning.
Opeens was hij weg
Toen hij het belangrijkste deel van de trap had voltooid – alles behalve de leuning – vertrok de timmerman. Hij stuurde de zusters geen rekening en vroeg geen betaling. En hij kwam nooit meer terug. De moeder-overste probeerde hem in de omgeving te vinden, maar zocht en informeerde tevergeefs. Niemand kende hem. Ze bezocht de plaatselijke houthandel om het hout te betalen, maar daar wist men niets van een dergelijke bestelling. De dankbare zusters waren weliswaar teleurgesteld dat de timmerman was verdwenen, maar niet verbaasd; hadden ze niet tot Sint-Jozef gebeden?
Verbaasde experts
Maar architecten, timmerlieden en dergelijke waren zeker verbaasd. Ze kwamen in steeds grotere getale om de techniek te onderzoeken waarmee zo'n hoge trap, met twee volledige draaiingen, zonder centrale as kon staan! Ze waren nog meer verbaasd toen ze hoorden dat de trap regelmatig door de zusters en leerlingen werd gebruikt. Volgens de professionals had de spiraal moeten instorten op het moment dat de eerste persoon hem probeerde te beklimmen! En zo bleef de trap een eeuw lang in gebruik.
Precies 33 treden
De experts bewonderden ook de geometrische perfectie van het ontwerp, dat uitsluitend met handvaardigheid en rudimentaire gereedschappen tot stand was gekomen. Ze waren niet minder verbaasd over het gebruikte hout, dat onbekend was voor hen en in de omgeving. Eén aspect van de trap heeft wellicht bijgedragen aan het gemor van de specialisten of is misschien over het hoofd gezien, maar de zusters merkten het op en begrepen het volledig. De trap heeft 33 treden, wat significant overeenkomt met de “perfecte leeftijd” waarop Onze Lieve Heer aan het kruis stierf voor onze verlossing.
Lees ook: Was Onze Lieve Heer een koning of een zwerver?
Kapel is nu een museum
In 1968, mede als gevolg van de crisis die werd veroorzaakt door het progressivisme, dat toen al een zware tol eiste van de religieuze gemeenschappen van de kerk, verminderden de zusters van Loretto hun activiteiten in Santa Fe. De School of Our Lady of Light sloot haar deuren. Het gebouw werd drie jaar later verkocht, gerenoveerd en geopend als hotel. De kapel is intact gebleven, maar is nu een museum. Bezoekers, die een kaartje moeten kopen om de kapel te mogen betreden, kunnen naar een opgenomen geschiedenis luisteren terwijl ze het interieur bekijken. Hoewel nieuwsgierigheid en analyse velen tot bewondering en vroomheid brengen, blijven sceptici in stilzwijgende verwarring achter.
Getuige van geloof
In 1984 publiceerde professor Mary J. Straw een uitgebreide studie over de kapel, getiteld Loretto: The Sisters and Their Santa Fe Chapel. En toeristische gidsen wijzen nog steeds naar de kapel als de plek van een wonderbaarlijke trap. Wat de huidige status van de kapel ook moge zijn, de trap staat als een stille en bewonderenswaardige getuige van het geloof en de inspanningen van die pionierende zusters die hun leven wijdden aan het verheffen van harten en geesten tot God.
Laatst bijgewerkt: 20 oktober 2025 15:22
