Jezus kroont Onze Lieve Vrouw tot koningin. Mozaïek in de Basiliek van Maria Maggiore in Rome. (Foto: Wikipedia)
Pius XII en het Onbevlekt Hart van Onze Lieve Vrouw Koningin
Met de publicatie van de encycliek Ad Caeli Reginam (van 11 oktober 1954) wilde de Heilige Vader Pius XII met een daad van het hoogste belang de manifestaties van mariale vroomheid benadrukken waarmee hij het christendom had opgebouwd tijdens het Jubeljaar van de Onbevlekte Ontvangenis.
Instelling feest Maria Koningin
De paus zei het in uitdrukkelijke bewoordingen: "als een bekroning van al deze getuigenissen van onze mariale vroomheid... om het mariale jaar dat ten einde loopt tot een goed einde te brengen.... hebben we besloten het feest van de Heilige Maagd Maria, Koningin, in te stellen". Dezelfde paus vertelt ons over het belang van deze daad wanneer hij verklaart dat "dit gebaar de grote hoop met zich meebrengt dat er een nieuw tijdperk kan aanbreken, vreugdevol gemaakt door christelijke vrede en de triomf van de religie". Deze hoop, zegt de paus, heeft zeer serieuze en diepgaande redenen: "na rijp en doordacht nadenken zijn wij ervan overtuigd geraakt dat de Kerk grote voordelen zal behalen" als Maria's koningschap, "stevig aangetoond, duidelijker schijnt in de ogen van allen, als een stralender licht geplaatst op een kandelaar".
Laat zielen serieus en effectief samenwerken
Natuurlijk moet deze genade, die gericht is tot het hart van de mens, diens ziel hervormen. In "de verering en navolging van zo'n grote Koningin, zullen christenen zich eindelijk echte broeders en zusters voelen en, afgunst en mateloze verlangens naar rijkdom overwinnend, zullen ze de sociale liefde bevorderen, de rechten van de armen respecteren en de vrede liefhebben". Het gaat er niet om een louter uiterlijke en formele mariale beweging te bevorderen, maar de zielen te vragen serieus en effectief samen te werken met de genaden die ze van hun Moeder zullen ontvangen. "Laat daarom niemand zichzelf als een kind van Maria beschouwen, waardig om onder haar machtigste voogdij te worden opgenomen, als hij haar voorbeeld niet volgt door te laten zien dat hij humaan, rechtvaardig en kuis is, niet schaadt of beschadigt, maar helpt en troost."
Demagogie van Franse Revolutie
Deze woorden van de paus verdienen de meest gedetailleerde meditatie. Aan de ene kant spreekt hij tegen afgunst: een duidelijke toespeling op de houding van hele massa's mensen die, soms verbitterd door onrechtvaardige processen en vooral vergiftigd door de demagogische principes van de Franse Revolutie en het communisme, de rijken haten alleen maar omdat ze jaloers zijn op hun bezittingen en de hele sociale hiërarchie willen vernietigen.
Economieën worden gesloten koninkrijken
De Heilige Vader spreekt ook over het mateloze verlangen naar rijkdom. Dit is een kwaad dat alle of bijna alle landen op aarde teistert. Machtige mensen in de industrie of handel, die immense fortuinen in handen hebben verzameld, naast welke de patrimoniums van de aristocratieën van weleer bijna onbeduidend waren, hebben de economie veranderd in een gesloten koninkrijk, waarin ze naar believen beschikken over de stijging en daling van prijzen, over de circulatie en het gebruik van rijkdom. Soms onderdrukken ze de staat, soms worden ze door de staat onderdrukt wanneer de golf van demagogie opsteekt.
Klem tussen oligarchie en massa-dictatuur
En zo komt de maatschappij steeds meer klem te zitten tussen twee min of meer verhulde vormen van dictatuur: die van de financiële oligarchie en die van de massa. Dit kan alleen maar leiden tot de wurging van de ware sociale en intellectuele elites, de onderdrukking van de vreedzame en gewetensvolle arbeider, de decimering van de kleine en middelgrote bourgeoisie. Dit is een ellendig fenomeen van klassenstrijd, waarin de maatschappij, in wat het meest inauthentiek en slechtst is - bendes van economische bloedzuigers of vulgaire demagogen - verslindt wat het meest authentiek en best is op alle niveaus. Wie ziet niet dat dit in strijd is met de "sociale liefde" waarover de paus spreekt? Om de samenleving te beschermen tegen deze heerschappij van het slechtste over het beste, verkondigt de paus het koningschap van Maria in de wereld.
Maria’s enorme macht over zielen
Dit is zeker een enorme onderneming in termen van sociale hervorming. Temeer omdat Pius XII het vooral ziet in termen van morele hervorming. Maar de allerheiligste maagd Maria heeft een immense macht over de menselijke ziel en mensen moeten zich tot haar wenden, niet alleen om "hulp te vragen bij tegenspoed, licht in de duisternis, troost bij verdriet en huilen", maar ook om de genade af te smeken "die meer waard is dan alles", om "zich in te spannen om zich te bevrijden van de slavernij van de zonde".
Tijdperk van Maria Koningin
De afkondiging van Maria's soevereiniteit in de encycliek Ad Caeli Reginam, de instelling van haar jaarlijkse feest op 31 mei (inmiddels 22 augustus, het octaaf van Maria Tenhemelopneming, -red.), de bekroning van de beeltenis van Onze Lieve Vrouw ‘Salus Populi Romani’ (‘Heil van het Romeinse volk’) door de paus zelf, dit alles kan en moet dienen als uitgangspunt voor een nieuw historisch tijdperk: het tijdperk van Maria Koningin.
Uitsluitend theologische argumenten
Met de voorzichtigheid die de Heilige Kerk eigen is, baseert de encycliek Ad Caeli Reginam de koninklijke waardigheid van Maria uitsluitend op theologische argumenten. Het zou echter niet overbodig zijn om eraan te herinneren dat deze grote dag van de proclamatie van Maria's Universele Koningschap, en de hoop op een tijdperk van triomf en glorie voor de Religie, al eeuwenlang het onderwerp is van het verlangen van de meest vrome zielen.
Heilig Hart-devotie
Een van de belangrijkste gebeurtenissen in de geschiedenis van de Kerk sinds het protestantisme is zeker de verspreiding van de devotie tot het Heilig Hart van Jezus geweest. Hoewel deze devotie niet onbekend was bij de heiligen die eerder bestonden, had de verspreiding ervan als beginpunt de openbaringen die de heilige Margaretha-Maria Alacoque in de 17e eeuw in Paray-le-Monial ontving, en ze verspreidde zich door alle volgende generaties tot ze aan het begin van deze eeuw haar hoogtepunt bereikte.
Slavernij aan Onze Lieve Vrouw
Naast de verspreiding van deze devotie was er een andere grote stroming van vroomheid die ook in Frankrijk begon, die van de slavernij aan Onze Lieve Vrouw, waarvan de heilige Louis-Marie Grignion de Montfort de grootste leraar was (17e eeuw), met zijn "Verhandeling over de ware devotie". Het punt waarop deze twee grote stromen van genaden samenkwamen - als we dat kunnen zeggen van dingen die wezenlijk samengaan - was de devotie tot het Onbevlekt Hart van Maria, waarvan een grote Spaanse heilige, Antonius Maria Claret, die in de vorige eeuw de Congregatie van de Missionarissenzonen van het Onbevlekt Hart van Maria stichtte, de grootste leraar en prediker was.
Profetische flitsen
Welnu, de heiligen die het meest beroemd waren vanwege hun onderricht in de devotie tot het Heilig Hart van Jezus, hebben hun geschriften gevuld met hoop op de overwinning van het koningschap van Jezus Christus, na de kwellende dagen waarin we leven, en het bidden voor deze overwinning is een van de meest essentiële doelstellingen geweest van het apostelschap van het gebed over de hele wereld. Aan de andere kant staan de geschriften van de heilige Louis Grignion de Montfort vol profetische flitsen (we gebruiken dit woord met de voorzorgsmaatregelen van goed katholiek taalgebruik) over het koninklijkheid van de allerheiligste maagd Maria, als het einde van het tijdperk van catastrofes dat werd ingeluid met de protestantse Pseudo-Reformatie.
Koningschap van Jezus in Maria
Het koningschap van Jezus Christus en het koningschap van de allerheiligste maagd Maria zijn geen verschillende dingen. De koninklijkheid van Maria is slechts een middel - of liever hét middel - voor de verwezenlijking van het koningschap van Jezus Christus. Het Hart van Jezus heerst en triomfeert in de heerschappij en triomf van het Hart van Maria. De heerschappij en triomf van het Hart van Maria bestaan enkel in het doen triomferen en heersen van het Hart van Jezus. En zo bewegen deze twee grote stromingen van devotie die kort na het protestantisme zijn ontstaan, zich naar hetzelfde doel, naar de voorbereiding van dezelfde gebeurtenis: het koningschap van Jezus en Maria in een nieuw historisch tijdperk.
Jaarlijkse wijding aan Onbevlekt Hart
Deze overwegingen kunnen niet los worden gezien van wat de herdertjes in Fatima hoorden over het Onbevlekt Hart van Maria. Onze Lieve Vrouw maakte hun het alternatief duidelijk tussen een tijdperk van geloof en vrede als hun verzoeken werden ingewilligd, en een tijdperk van vervolging als dat niet gebeurde. Als voorwaarden voor dit tijdperk van geloof en vrede gaf ze de toewijding van de wereld aan haar Onbevlekt Hart en de bekering van de gewoonten aan. Nu de Heilige Vader Pius XII - die Rusland en de wereld al aan het Onbevlekt Hart heeft gewijd - een dergelijke wijding elk jaar op het feest van Maria Koningin verplicht heeft gesteld, wie kan zich dan aan de gedachte onttrekken dat de paus een zeer belangrijk begin maakt met de verwezenlijking van datgene waar zoveel vrome zielen al zoveel eeuwen op wachten en dat hij de poorten van het Maria-tijdperk in de wereldgeschiedenis opent?
Proclamatie Maria Koningin
In de encycliek Ad Diem Illum, ter herdenking van de vijftigste verjaardag van de afkondiging van het dogma van de Onbevlekte Ontvangenis, herinnerde de heilige Pius X aan de bewonderenswaardige vruchten die dit feit had voortgebracht: vooral de wonderen van Lourdes en de vaststelling van de pauselijke onfeilbaarheid. Zijn de vruchten op deze honderdste verjaardag minder geworden? De goddelijke Voorzienigheid wilde dat ze zouden ontspruiten uit de heilige handen van Pius XII. Het waren het dogma van de Tenhemelopneming en de proclamatie van Maria Koningin. Wat kan er rijker, vruchtbaarder of mooier zijn?
Deze beschouwing van prof. Plinio verscheen oorspronkelijk in het decembernummer 1954 van Catholismo (no. 48), en is voor het feest van 22 augustus gepubliceerd door pliniocorreadeoliviera.info.
Laatst bijgewerkt: 28 augustus 2023 07:15