Onze Lieve Vrouw schenkt de rozenkrans. (schilderij Mexico, 18e eeuw, Brooklyn Museum)
Onze Lieve Vrouw van de Rozenkrans
We vieren vandaag het feest van Onze Lieve Vrouw van de Rozenkrans, een feest dat is ingesteld om de overwinning van Lepanto (1571) te herdenken, die op deze dag werd behaald op de Turken die Europa bedreigden; uitgebreid naar de universele Kerk in dankbaarheid. En we zijn ook in de noveen van Onze Lieve Vrouw van de Onbevlekte Ontvangenis in Aparecida.
Aspecten van de rozenkrans
Er is al zoveel gezegd over de devotie tot de Heilige Rozenkrans, en het is een devotie die ons zo is ingeprent dat ik me haast geneer om er iets over te zeggen. Misschien is het interessant om de geest van deze devotie in enkele van haar aspecten te nemen, om de waarde van de devotie tot de rozenkrans te begrijpen.
Devotie voor heel de Kerk
Allereerst heeft deze devotie de grote verdienste geopenbaard te zijn door Onze Lieve Vrouw aan de heilige Dominicus, en dus geboren is uit een van de privé-openbaringen die de vijanden van de Kerk zo verafschuwen. Het is een bijzondere openbaring die deze devotie heeft doen ontstaan en in de tussentijd heeft deze devotie zich over de hele katholieke Kerk verspreid; het werd door de heilige Louis-Marie Grignion de Montfort beschouwd als de karakteristieke devotie van de voorbestemden; het werd het kenmerk van veel religieuze ordes, die de rozenkrans om hun middel droegen en, om het maar eens ronduit te zeggen, het werd het voorwerp van vroomheid van elke ware katholiek.
Fysieke bezit rozenkrans al van waarde
Dus, net als bij ons, was er een tijd dat elke ware katholiek normaal gesproken de rozenkrans de hele dag bij zich droeg. Ze zagen het niet alleen als een instrument om weesgegroetjes te tellen, maar als een gezegend instrument dat bijna een soort ketting was die hen met Onze Lieve Vrouw verbond en wiens aanwezigheid, wiens fysieke bezit, de kracht had om de duivel te verjagen, de genade van Onze Lieve Vrouw aan te trekken, enz. Er zijn episodes van gevechten tegen de duivel waarin exorcisten en andere mensen de rozenkrans naar de duivel gooien en de duivel wegloopt, zodat de rozenkrans een soort vast element is geworden in de strijd tegen de duivel.
Dus wat is de rozenkrans?
In het kort, zoals je heel goed weet, bestaat de rozenkrans uit het mediteren over de Mysteries van het leven van Onze Lieve Vrouw en Onze Lieve Heer. Deze Mysteries zijn zo dat we de gebeden vocaal uitspreken, maar op hetzelfde moment dat we ze hardop uitspreken, mediteren we over het Mysterie. Dit samengaan van [hardop] gebed en meditatie is prachtig, want terwijl de lippen een smeekbede uitspreken, concentreert de geest zich op één punt.
Dubbele activiteit: geestelijk en fysiek
En door deze dubbele activiteit doet de mens, met andere woorden, alles wat hij kan doen in de bovennatuurlijke orde. Omdat hij zich door zijn intenties verenigt met wat zijn lippen uitspreken. En door zijn geest geeft hij zich over aan wat zijn geest overpeinst. En zo is hij tijdens dat gebed innig verbonden met God; een verbinding die des te meer benadrukt en gedefinieerd wordt omdat, aangezien Onze Lieve Vrouw de Middelares van alle Genaden is, en aangezien het grootste deel van de gebeden van de rozenkrans Weesgegroetjes zijn, de persoon zich tot God richt via de Middelares van alle Genaden.
Meesterwerk van spiritualiteit
Er is daarom een soort kleine schat aan theologische elementen in de rozenkrans, die de rozenkrans tot een waar meesterwerk van spiritualiteit maken; en een meesterwerk van katholieke doctrine, doctrine zoals het begrepen moet worden. Niet opgebouwd uit emoties, maar serieus, solide, doordacht, met een heleboel stevige bestaansredenen, die ons dan uitleggen dat de rozenkrans echt een sappige, substantiële devotie van grote waarde is. En dat verklaart de ontelbare genaden die Onze Lieve Vrouw door deze devotie aan iedereen heeft geschonken.
Elk Mysterie heeft eigen genaden
Aan de andere kant is het heel mooi om te mediteren over elk van de tientjes van de rozenkrans. Want elk van deze tientjes heeft een Mysterie dat zijn eigen genaden verleent. Sommige zijn de genaden die we kunnen verkrijgen door het Mysterie van de Aankondiging; andere, die we kunnen verkrijgen door het Mysterie van de Visitatie; weer andere, die we kunnen verkrijgen door het Mysterie van de Hemelvaart. Elk van deze Mysteries brengt zijn eigen genaden met zich mee. En door te bidden en te mediteren over deze Mysteries, trekken we op een globale manier alle genaden van het Leven van Onze Heer Jezus Christus naar onze zielen. Het is dus een omzwerving, een reis binnen deze wereld die onze ziel vervult. En dit is een andere titel waarmee we de weldadige werking van de rozenkrans begrijpen.
Redenen tot vertrouwen in rozenkrans
Ik zou uw aandacht willen vestigen op het volgende: hoe diepgaand beredeneerd, hoe diep doordacht en doordacht dit is, en moge het dienen om u een goed idee te geven van wat het geestelijk leven van de katholiek is, en vooral van de katholieke mens. Het geestelijk leven van de katholieke mens bestaat uit denken, uit reflectie op basis van het geloof, uit conclusies die zijn opgebouwd, die op elkaar voortbouwen en die een systeem vormen. En je ziet daar dat als we deze devotie punt voor punt analyseren, we een heleboel redenen vinden - en serieuze redenen - die ons overtuigen, die ons vertrouwen geven in deze devotie.
Toegift van God
Er is iets anders in al deze devoties, en het is niet alleen de devotie. Die is heel goed. Maar God, in de manier waarop Hij het universum regeert, doet alles met rekening, gewicht en maat. Hij gebruikt, om zo te zeggen, Zijn soevereine vrijheid door iets te doen, door een handeling die van Zijn heilige en wijze wil is, iets wat erbij komt, dat eraan toegevoegd wordt en dat, laten we zeggen, geen andere reden van bestaan heeft dan de eenvoudige wil van God.
Uitzonderlijke devotie onder anderen
Met andere woorden, de rozenkrans is om al deze redenen een uitstekende devotie. Maar uit alle genaden die de rozenkrans voor de mensheid heeft betekend, kun je opmaken dat Onze Lieve Vrouw in deze devotie, op een speciale manier en door een daad van haar zuivere vrijgevigheid, genaden wilde toevoegen. Dus, naast vele andere devoties die ook uitstekend zijn, die ook gebaseerd zijn op prachtige theologische redenen, besloot ze deze te benadrukken en er heel speciale genaden voor te verlenen.
Superexcellentie van de rozenkrans
Naast al deze redenen is er nog een historische reden die eraan toevoegt. Als we deze devotie beschouwen, zien we dat het door de hele geschiedenis van de Kerk heen een enorme gelegenheid is geweest voor genaden die Onze Lieve Vrouw schenkt omdat zij dat wil, en waarin juist dit karakter van de soeverein bevestigd wordt, namelijk een zekere vrije wil die boven onvoorziene omstandigheden zweeft, die niet het tegenovergestelde is van wijsheid, maar het super-summum van wijsheid; het is de vrije wil, de wil van de soeverein, die door haar eigen gratuite daad van vrijgevigheid iets doet waartoe zij strikt genomen door de aard der dingen niet verplicht was. En hierin hebben we een soort superexcellentie van de rozenkrans.
Lepanto
Jullie hebben de genade van de overwinning van Lepanto (7 oktober 1571, -red.), naast andere grote genaden die door de rozenkrans bereikt zijn. Jullie weten dat deze overwinning werd behaald terwijl de heilige Pius V een visioen had van de triomf van de katholieke troepen. Hij was erg bedroefd tijdens een vergadering van kardinalen en was even naar buiten gegaan, bezorgd over het lot van het eskader dat hij had gestuurd om de Turken in het oostelijke Middellandse Zeegebied in bedwang te houden, toen hij het visioen zag. Het is bekend dat de ineenstorting van het christendom in die tijd op handen was en dat de paus bijna de enige was die zich daar zorgen over maakte.
Rozenkrans: wapen tegen communisme
Sint Pius V beval dat er elk jaar op 7 oktober een feest ter ere van Onze Lieve Vrouw van de Overwinningen moest worden gevierd, een titel die later door paus Gregorius XIII werd veranderd in Onze Lieve Vrouw van de Rozenkrans. Een andere overwinning in hetzelfde genre en tegen dezelfde vijand - de Halve Maan - werd in 1716 in Hongarije gevierd. Als dit de antecedenten zijn en als Onze Lieve Vrouw voor het christendom twee grote overwinningen wilde behalen op de grote vijand van de Kerk in deze tijd, het communisme, dan kunnen we met recht concluderen dat de Kerk door de devotie tot de rozenkrans, die zeker tot het einde der tijden zal voortduren, spectaculaire overwinningen zal behalen in de strijd tegen het communisme.
Rozenkrans: uitzicht op overwinningen
En we kunnen nog iets anders concluderen. Waarschijnlijk zal het ijverig bidden van de rozenkrans door hen die strijden voor het Rijk van Maria, volgens de profetieën van Fatima, een van de grote overwinningsmomenten zijn en misschien het hoogtepunt van de volledige verwezenlijking van de daar voorspelde gebeurtenissen. Op grond van zijn antecedenten - historische antecedenten die vrijelijk door Onze Lieve Vrouw zijn gevormd - is de Heilige Rozenkrans een belofte van toekomstige overwinningen.
Sint-Alfons de Liguori
Ik zou daaraan willen toevoegen dat het nog om een andere reden een belofte van toekomstige overwinningen is. Ik ben altijd erg onder de indruk geweest van een feit dat ik las in een biografie van de heilige Alfons de Liguori, die ik hier al heb genoemd. De heilige, een bisschop en stichter van een religieuze orde [de Redemptoristen], die al heel oud was, ging in een rolstoel, geduwd door een broeder, door het klooster om met hem te bidden. Hij ging door het klooster om zijn gedachten af te leiden, om niet de hele tijd op zijn kamer te zijn.
Geen dag overslaan
Op een keer vroeg hij de broeder - of meerdere keren, ik weet het niet meer - of ze de hele rozenkrans al hadden gebeden. De broeder zei hem: "Niet één." (Ik weet het niet meer precies). "Laten we die dan bidden," antwoordde hij. "Maar je bent moe, wat maakt het uit als je een dag de rozenkrans niet bidt?" Hij zei: "Als er een dag voorbij gaat zonder dat ik de rozenkrans bid, vrees ik voor mijn eeuwige redding." Ik hield van deze passage omdat ik denk... Ik denk dat we allemaal precies hetzelfde zouden moeten voelen.
Rozenkrans voert tot opperste trouw
De dagelijkse rozenkrans is de grote garantie voor uiteindelijke volharding. Als de devotie tot de rozenkrans zou afnemen in de Groep (*), heb ik de indruk dat ze uiteen zou vallen. En dat de slechte geest bij haar naar binnen zou zwermen, de onenigheid, het wantrouwen, de meningsverschillen, alles zou bij haar naar binnen zwermen en van het ene op het andere moment zou ze verdwijnen. En de rozenkrans, goed gebeden, langzaam gebeden, is een prachtig element juist om deze vooruitgang te bereiken, deze volharding die ons tot opperste trouw moet leiden. Met andere woorden, vanaf het begin, in dit soort langdurig Lepanto dat het leven van de Groep is, heeft de rozenkrans een primordiale rol, een werkelijk kapitale rol.
Onvergelijkbare toewijding
Ik heb zelfs de ruimdenkendheid van broeder Hiëronymus (**) geprezen die, als directeur van de Derde Orde (***), dit goed begreep en velen van ons - of ons allemaal - vrijstelde van het bidden van het Officie om de rozenkrans te bidden, in het besef van de zeer speciale relatie van de rozenkrans met ons. Iemand zal zeggen: "Maar is het Officie of de rozenkrans niet min of meer hetzelfde?" Ik keer terug naar mijn idee van een soort willekeurige handeling van Onze Lieve Vrouw - maar een heilige willekeurige handeling - waarbij ze het Officie heeft gevuld met aflaten, en het is zeer prijzenswaardig om dat te bidden, maar ze heeft een werkelijk onvergelijkbare toewijding aan de rozenkrans gemaakt.
Mijn aanbeveling: dagelijkse rozenkrans
Dus mijn aanbeveling vanavond is om een sterke inspanning te doen om elke dag de hele rozenkrans te bidden. Sterker nog, om Onze Lieve Vrouw te vragen, als genade van vandaag, dat iedereen elke dag de rozenkrans bidt en daarbij elke zwakte, elke vermoeidheid die zich in dit opzicht voordoet, overwint. En om het bidden van de rozenkrans nuttig en gemakkelijker te maken, geloof ik dat het proces dat de heilige Louis-Marie Grignion aangeeft, die de rozenkrans zo hoog prijst, het juiste is.
Overwinning in eigen leven
Het is een heel goed proces: verdeel het Mysterie in tien punten en mediteer bij elke telling over een punt, zodat er een zekere verscheidenheid aan overwegingen is en de geest zich gemakkelijker kan concentreren. Er zijn verschillende processen zoals dit. De aanbeveling is deze: de dagelijkse rozenkrans, in het besef dat, door een daad van vrijgevigheid van Onze Lieve Vrouw, het Lepanto van elk van onze levens al verbonden is met het dagelijks bidden van de rozenkrans.
Onze Lieve Vrouw wil het zo
En ik zeg het nog maar een keer, het heeft geen zin om te zeggen: "Maar is deze devotie of een andere dan niet hetzelfde?" Onze Lieve Vrouw heeft het recht om haar voorkeuren te bepalen! Er zijn auteurs die denken dat er niets intrinsiek slechts was aan de verboden vrucht in het paradijs, maar dat het puur iets willekeurigs van God was, eraan gekoppeld; je mocht er niet van eten omdat hij dat niet wilde, dat is alles; uit een daad van gehoorzaamheid aan hem; en je moest gehoorzamen.
Rozenkrans als daad van gehoorzaamheid
Er is een daad van nederigheid in het bidden van de rozenkrans te midden van zovele uitstekende devoties; het bidden van de rozenkrans omdat Onze Lieve Vrouw heeft aangegeven dat zij deze devotie verkiest; en dat zij deze verkiest, misschien alleen vanwege een daad van gehoorzaamheid die men moet stellen door het te bidden omdat zij heeft verklaard dat zij deze verkiest. En moeten we ons met alle kracht van onze ziel vastklampen aan de Heilige Rozenkrans, omdat deze devotie natuurlijk het meest wordt bestreden.
Onafscheidelijk element van vroomheid
Ik zou willen afsluiten door te zeggen dat er op veel plaatsen een traditie was, en nog steeds is, om de doden te begraven met een klein kruisbeeld in hun handen, wat natuurlijk werd aangevuld met het verstrengelen van een rozenkrans in de handen van de overledene. En dat is het idee: de dode presenteert zichzelf aan de hemel met het kruis en de rozenkrans; precies met het kruis en de rozenkrans omdat de rozenkrans, laten we zeggen, het onafscheidelijke element van ware christelijke vroomheid is geworden. Als er enig tegenbewijs zou zijn voor de voorliefde van Onze Lieve Vrouw voor de rozenkrans, dan zou het de haat zijn die haar vijanden hebben voor de rozenkrans; een zeer uitgesproken haat.
Niets haat de duivel zozeer
Je zult de vijanden van de Kerk - intern of extern - geen enkele devotie tot Onze Lieve Vrouw zo zien aanvallen als de rozenkrans. Natuurlijk, omdat de duivel voelt en weet dat zij via de rozenkrans veel genaden heeft willen uitdelen. Met deze overwegingen denk ik dat het aan ons is om hier een doel te vormen en Onze Lieve Vrouw te vragen ons doel te zegenen en ons de genaden te geven om het goed te vervullen.
(*) Groep: Uit de ‘groep’ die zich verzamelde rond het tijdschrift Legionário
en later het Catolicismo ontstond TFP. Daarom houden ze de naam ‘Groep’ om naar zichzelf te verwijzen.
(**) Broeder Jerônimo van Hintem, een Nederlandse karmeliet en lange tijd vriend van de Catolicismo
groep en later van TFP.
(***) Zowel Prof. Plinio als de meeste leden van de toenmalige ‘Groep Catolicismo
behoorden tot de Derde Orde van de Karmel.
Dit artikel is overgenomen van pliniocorreadeoliveira.info en gebaseerd op een conference die prof. Plinio op 7 oktober 1964 heeft gehouden.
Laatst bijgewerkt: 7 oktober 2023 20:09