Joan Lindhout
‘Dat nooit’ – nieuw boek over de weg van een protestant naar de Moederkerk
Recent verscheen het boek Dat nooit van Joan Lindhout. In dit persoonlijke en tegelijk diepgravende werk beschrijft Lindhout hoe hij, opgegroeid in de Nederlandse calvinistische traditie en jarenlang actief als protestants ouderling, stap voor stap uitkwam bij de Rooms-katholieke Kerk.
U was jarenlang protestant en zelfs ouderling. Waarom de titel ‘Dat nooit’?
“Die titel verwoordt precies hoe ik er zelf jarenlang in stond. Katholiek worden was voor mij geen serieuze optie. Het was iets wat je principieel afwees. Ik was opgegroeid met het idee dat Rome fundamenteel dwaalde, vooral rond de Mis en de Eucharistie. Dat was niet zomaar een mening, maar onderdeel van je geloofsidentiteit.
Als iemand mij tien jaar geleden had gezegd dat ik katholiek zou worden, had ik hem niet serieus genomen. Dat nooit was mijn innerlijke houding. Juist daarom kon ik deze weg zelf ook niet regisseren.”
U heeft dit boek geschreven om uit te leggen waarom u katholiek bent geworden. Waarom vond u dat nodig?
“Ik merkte dat ik steeds opnieuw dezelfde vragen kreeg, en dat die vragen vaak voortkwamen uit hardnekkige misverstanden. Waarom zou iemand die serieus met de Bijbel bezig is, die de Reformatie van binnenuit kent, toch bij Rome uitkomen?
Ik heb dit boek geschreven om daar eerlijk en zorgvuldig antwoord op te geven. Zonder polemiek, maar door te laten zien welke overtuigingen zijn verschoven en waarom. Ik wilde expliciet maken dat mijn toetreding tot de katholieke Kerk geen emotionele sprong was, maar het gevolg van een theologisch en geestelijk proces.
In die zin is Dat nooit een poging om verantwoording af te leggen van een stap die voor veel protestanten onbegrijpelijk of zelfs ergerlijk is. Ik neem die vragen serieus, omdat ik ze zelf jarenlang heb gesteld.”
Lees ook: Steeds meer Nederlanders worden katholiek. Waar komt dit vandaan?
Wat was voor u het moment waarop het echt begon te schuiven?
“Dat was de confrontatie met de Eucharistie. Niet alleen theologisch, maar existentieel. Ik ontdekte dat de leer van de werkelijke tegenwoordigheid van Christus geen latere katholieke toevoeging is, maar dat dit geloof al vanaf het begin in de Kerk aanwezig was.
Toen ik me ging verdiepen in de Kerkvaders, en zag hoe zij spraken over de Eucharistie als offer en als werkelijkheid, begreep ik dat dit geen randzaak is. Als dit waar is, dan staat hier iets op het spel wat je niet kunt relativeren. Dat was voor mij het breekpunt.”
Lindhout ontvangt zijn Eerste H. Communie
U schrijft veel over de kerkvaders. Waarom waren zij zo belangrijk in uw proces?
“Omdat zij mij dwongen om eerlijk te zijn. Je kunt de Kerkvaders niet wegzetten als ‘middeleeuws’ of ‘Roomse vertekening’. Dit zijn de vroege getuigen van het christelijk geloof. Mensen die leefden vóór de grote scheuringen.
Wat mij raakte, was dat hun geloofsbeleving volstrekt katholiek is: sacramenteel, hiërarchisch, eucharistisch. Vooral Sint-Augustinus maakte diepe indruk op mij. Ik kon hem niet meer inpassen in het schema waarin ik was opgegroeid. Toen moest ik mezelf de vraag stellen: wie is hier eigenlijk afgeweken van wie?”
Speelde de verdeeldheid binnen het protestantisme ook een rol?
“Ja, en misschien wel meer dan ik zelf lange tijd wilde toegeven. Ik ben opgegroeid met kerkscheuringen, fusies en nieuwe afscheidingen. Dat werd bijna normaal gevonden. Maar ergens bleef het schuren.
Jezus bidt om eenheid. Niet als abstract ideaal, maar als concrete werkelijkheid. Toch zag ik een landschap waarin iedereen met dezelfde Bijbel tot andere conclusies kwam. Dat begon voor mij steeds moeilijker te rijmen te zijn met het idee dat Christus één Kerk heeft gesticht die geleid wordt door Zijn Geest.”
U besteedt ook aandacht aan Maria en de rozenkrans. Dat ligt voor veel protestanten gevoelig.
“Dat snap ik heel goed, want ik had die weerstand zelf ook. Maria stond in mijn beleving symbool voor alles wat mis was met Rome. Maar juist daar ontdekte ik hoe sterk karikaturen ons denken bepalen.
Toen ik me werkelijk verdiepte in wat de Kerk over Maria leert, zag ik dat zij nooit losstaat van Christus. Haar rol is niet concurrerend, maar dienend. Ze verwijst altijd naar Hem. De rozenkrans heb ik niet ervaren als een alternatief voor het evangelie, maar als een verdieping ervan. Het was geen emotionele stap, maar een intellectuele en geestelijke heroriëntatie.”
Voor wie is ‘Dat nooit’ geschreven?
“Niet alleen voor mensen met mijn achtergrond, al zullen zij er waarschijnlijk veel in herkennen. Ik heb het geschreven voor iedereen die serieus wil nadenken over de vraag waar de Kerk van Christus zich werkelijk bevindt.
Het is geen handboek en ook geen pamflet. Het is een eerlijk verslag van hoe het voor mij is gegaan, met alle weerstand, twijfel en verwarring die daarbij hoorde. Ik probeer niets op te dringen. Ik wil vooral laten zien dat deze weg niet voortkomt uit sentiment, maar uit consequent denken.”
Wat hoopt u dat dit boek teweegbrengt?
“Ik hoop dat het mensen aanzet tot eerlijkheid. Dat ze hun aannames durven onderzoeken. Niet blijven hangen in erfelijke vooroordelen, maar werkelijk kijken naar wat de Kerk altijd heeft geleerd.
Voor mij eindigde die weg in een thuiskomen in de Moederkerk. Dat was geen triomf, maar een overgave. Iedereen moet die weg zelf gaan. Maar ik hoop dat dit boek helpt om die weg tenminste serieus te nemen.”
Dat nooit verschijnt bij Una Sancta Publishing en is verkrijgbaar als paperback, e-book en luisterboek.
Voor meer informatie en bestellen: https://joanlindhout.com/dat-nooit/
Laatst bijgewerkt: 30 december 2025 11:11