Feest van Kerkwijding: 9 november

Vandaag is het feest van de inwijding van de Aartsbasiliek van de Allerheiligste Verlosser, die Moeder en het Hoofd van alle kerken wordt genoemd en die de Lateraanse kerk is. De notitie luidt als volgt: "9 november 324 was de dag van de inwijding van de Lateraanse basiliek. Keizer Constantijn had in 315 opdracht gegeven voor de bouw van de basiliek".

Keizer Constantijn beval de bouw

Jullie weten natuurlijk nog wel dat Constantijn de keizer was die de Kerk in AD 313 vrij maakte en uit de catacomben haalde. Dus, in overeenstemming met zijn gebaar, gaf hij opdracht tot de bouw van de Basiliek, op de plek waar het paleis van zijn schoonmoeder uit de familie Laterani blijkbaar had gestaan. Ik weet niet of dit helemaal onbetwistbaar is in de hedendaagse geschiedschrijving, maar enige tijd geleden werd het als zodanig erkend, en zo is het waarschijnlijk ook. Deze plek werd bekend als de Lateraanse Basiliek en paus Sylvester wijdde de Basiliek aan de Allerheiligste Verlosser, wiens beeld, dat na eeuwen van vervolging aan de gelovigen werd getoond, hun een goddelijke verschijning leek.

Grandioos beeld van Onze Lieve Heer

Je kunt je de emotie, de vreugde van de katholieken van Rome voorstellen toen ze, na eeuwen van catacomben, eeuwen van vervolging, een basiliek, een grote basiliek zagen verschijnen in Rome, die voor het eerst de pracht van de katholieke eredienst bevestigde in de belangrijkste stad ter wereld. Je kunt je hun vreugde voorstellen toen ze in de open lucht en op klaarlichte dag een grandioos beeld van Onze Heer Jezus Christus zagen.

Onze spandoeken wapperden

Om hier een indruk van te krijgen, moet je bijvoorbeeld teruggaan naar Sabará, naar de indruk die we allemaal hadden toen we onze vaandels in de open lucht in Sabará ontvouwd zagen. Het idee dat onze spandoeken in de open lucht wapperden en een stad domineerden, hoe klein die ook was, vervulde ons met ontroering.

Maria's Koninkrijk

Stel je nu eens voor dat in Rome de beeltenis van Onze Heer Jezus Christus aan het oog van iedereen wordt getoond en door iedereen met verering wordt ontvangen, en dat de heidense cultus wordt doorbroken, vogelvrij verklaard en verboden. Het is zoiets als de inwijding en de eerste momenten van Maria's Koninkrijk (*). Ik heb de indruk dat weinig dingen zo'n idee kunnen geven van wat katholieke vreugde op aarde kan zijn als het zien van de beeltenis van Onze Lieve Heer Jezus Christus of Onze Lieve Vrouw, of het vaandel van de Groep (**) dat zo naar alle winden wordt uitgespreid.

Vee, grazend in kerken van Rome ...

De biografische notitie vervolgt: “De pausen woonden in een paleis vlakbij de basiliek. In feite was het paleis naast het Lateraan lange tijd de residentie van de pausen, die zo hun kathedraal werd en daarom het Hoofd en de Moeder van alle kerken, van Rome en van de wereld werd genoemd. Twee branden in de veertiende eeuw en de verlatenheid waarin het was achtergelaten tijdens de aanwezigheid van de pausen in Avignon - pelgrims die naar Rome reisden zagen vee grazen in de kerken vanwege het gras dat er groeide. Kippen, duiven en andere dieren leefden in de kerken en bezetten zelfs de altaren...".

Stralend uit de catacomben

Je ziet de wending van de geschiedenis. De Kerk, die stralend uit de catacomben tevoorschijn komt, richt een immens gebouw op en in dat gebouw gaat het vee grazen, omdat de herders in Avignon zitten! Dus je begrijpt het op en neer gaan van golven in de geschiedenis. Goed dan: "de bouw was bijna voltooid. De basiliek werd opnieuw ingewijd, deze keer ter ere van Sint-Jan de Doper en Sint-Jan de Evangelist".

Pracht en praal van de Renaissance

De Basiliek van de Allerheiligste Verlosser heeft dus deze twee secundaire beschermheiligen. Iedereen die Rome bezoekt zal een opvallend verschil opmerken tussen de Lateraanse en de Vaticaanse Basiliek. De Sint-Pietersbasiliek is nieuw, die is "verbluffend", die is glorieus, die is prachtig, het lijkt alsof die gisteren gebouwd is, die heeft alle pracht en praal van de Renaissance.

Bewustzijn van eigen waardigheid

De basiliek van Sint-Jan Lateranen is veel minder sensationeel, veel discreter, maar die heeft een toon van grande dame, zij heeft adel, heeft grandeur, heeft een rust, een bewustzijn van haar eigen waardigheid die de Sint-Pietersbasiliek niet heeft.

'Ik ben wat ik ben'

De Sint-Pietersbasiliek wil zich op alle manieren laten zien om de steun te krijgen van degenen die er komen. De Lateraanse basiliek niet. Die is zich bewust van zichzelf en zegt: "Zo ben ik. Ik versier mezelf niet, ik sta mezelf niets toe, ik schilder mezelf niet op, ik ben wat ik ben. Maar in wat ik ben, ben ik respect en verering waard". Met andere woorden, het is een andere indruk die je krijgt van deze Basiliek, maar een die je gemakkelijk weer kwijt raakt.

Adem van de Renaissance

Dit is interessant omdat het de twee verschillende fasen in het leven van de Kerk laat zien. Een fase waarin ze je met een soort natuurlijkheid, waardigheid en kalmte tegemoet treedt, en dan komt de adem van de Renaissance, en met de adem van de Renaissance is er al een andere geest, een andere manier van jezelf presenteren die zich laat voelen.

Basiliek ligt op knooppunt

Er is echter iets wat in het hart snijdt: de basiliek van Lateranen ligt aan een plein met een samenloop van straten en dus met zeer druk verkeer. Hij staat op een verhevenheid die heel goed berekend is op zijn hoogte, net als bijvoorbeeld de Arc de Triomphe. De hoogte van de Arc de Triomphe is zeer goed berekend op zijn grootte, wat een van de charmes is van de Arc de Triomphe, net als het geval is met de Sint-Jansbasiliek. Er is een groot bloemenperk en er is de basiliek met zijn adel.

Heilige Trap

Aan de andere kant, diagonaal, is een prachtige schat, dat is de Sancta Sanctorum [kapel], de Scala Santa [Heilige Trap], waar er druppels van het Bloed van Onze Heer zijn, je gaat de Scala Santa op je knieën op, en dan een schat die je kunt bezoeken, die prachtig is, en dat [is de kapel] Sancta Sanctorum - een kopie daarvan is dit doek van Guiseppe Lysio dat Christus Pantocrator afbeeldt.

Authentieke koningin

Dus daar is de basiliek in haar waardigheid, in haar koninginnelijke voornaamheid, maar een zeer moederlijke, zeer authentieke koningin. Ernaast razen scooters en auto's voorbij, motoren ronken, het moderne leven bruist, Europeanen en toeristen van over de hele wereld passeren, maar ze werpen nauwelijks een blik op de Basiliek, die meestal maar door weinig toeristen wordt bezocht, verlaten is, etc. En ernaast snellen de passerende Europeanen voorbij, volledig met een 'Hollywood'-mentaliteit en denkend aan andere dingen.

Geen ogen om te zien

Je krijgt min of meer de indruk van een koningin die, met al haar majesteit en waardigheid, plotseling naar een sportveld, zo'n openbare plek, gaat en toekijkt. Niemand begrijpt die koningin omdat ze dat niet kunnen. Als er een vrouw van het volk langs zou komen, zouden ze het begrijpen, zouden ze er net zo over denken, want ze hebben geen ogen meer om te zien, oren om te horen en vooral geen verstand om het te begrijpen.

Paradijs van technologie

Het is de tinteling van het nieuwe Europa naast het oude Europa, nog steeds bijeengehouden door monumenten waarvan niemand de ziel meer begrijpt; wat nog grappiger is, door toeristen die denken dat ze erheen gaan om het te zien, maar die in feite denken aan het autootje, het lawaai van verbrandingsmotoren kortom, het paradijs van de technologie.

Napoleontische frons

Zo heb je een soort "milieu en gewoonten" van de verschillende Europa's. Dit herhaalt zich in heel Europa. De Arc de Triomphe is napoleontisch, heeft een beetje die napoleontische frons. Maar het is nog steeds een monument dat ongetwijfeld zijn verdienste heeft, vooral in vergelijking met zoveel andere monumenten die we kennen. Het valt niet te ontkennen dat dit monument waarde heeft. Nou, dat is in de rotonde. Iedereen komt er langs en denkt aan alles behalve aan dit monument. Ook de toeristen zelf gaan erheen, maar ze denken er niet veel aan. Ze denken aan het verkeer, ze denken aan benzine, ze denken aan asfalt, ze denken aan de immoraliteit die ze zien, ze denken aan het moderne leven, aangetrokken door een vaag idee, een overblijfsel van een idee, dat het oude Europa daar is.

Uitzicht op zee

Ik herinner me een gemoedstoestand die echt mijn aandacht trok, die van oude familieleden die naar Santos gingen. Toen ze hun koffers pakten - want in die tijd, toen ik nog een jongen was, pakten we koffers om naar Santos te gaan, heel veel koffers. Het was een deftig en plechtig iets om naar Santos te gaan, waar je met de trein heen ging, met een kruier, een kar die 's ochtends je koffers bij je huis kwam ophalen, etc. - Oude mensen die zeiden dat ze erheen gingen omdat ze van de zee hielden, namen als eerste een huis - er waren nog geen flats - dat uitkeek op de zee. Het keek uit op een van die straten bij de zee.

Aan zee, maar niet naar zee

Als je goed oplette, gingen ze één keer in de twintig dagen naar het strand, twee of drie keer. Ze verbleven op het terras van het huis, dat uitkeek op de zee, met een vaag besef dat de zee dichtbij was en met de air van iemand die op vakantie was, zich ontspannend... Ik bedoel, dat is toch het malste ding in de wereld, nietwaar?

Cultuur als 'achtergrond'

Nou, dat is de houding die de vakantiegangers van vandaag aannemen als ze met deze oude dingen geconfronteerd worden. "Ah! De Arc de Triomphe..." Hij denkt eigenlijk aan buitenlandse valuta, aan wat voor onzin dan ook. Het is als een achtergrond, een soort hypothetische zee waar hij niet naar kijkt. Hij vindt het gewoon leuk om te weten dat het er is.

Zo worden kerken tot musea

Dit is de vooravond van de afbraak! Want door het niet te begrijpen, maken ze van de Lateraanse Basiliek uiteindelijk een museum, of iets anders.

(*) "Koninkrijk van Maria" - Prof. Plinio neemt de uitdrukking in de betekenis die we vinden bij de heilige Louis-Marie Grignion de Montfort.

(**) "Groep": Uit de "vriendengroep" die zich verzamelde rond de tijdschriften Legionario en later Catolicismo ontstond de TFP. Daarom gebruiken de leden nog steeds de naam "Groep" om naar zichzelf te verwijzen.

Dit artikel is overgenomen van pliniocorreadeoliveira.info en gebaseerd op een conference die prof. Plinio op 9 november 1965 heeft gehouden.

Laatst bijgewerkt: 8 november 2023 14:40

Doordring heel Nederland van de boodschap van bekering

Uw gift brengt de boodschap van bekering en hoop van Onze Lieve Vrouw in Fatima aan duizenden mensen.

Doneer