De zalige priester Noël Pinot overleefde in 1792 de septembermoorden, maar werd in 1794 gearresteerd tijdens de H. Mis en daarna in vol misornaat naar de guillotine gestuurd.
De Zalige Martelaren van de Franse Revolutie
We vieren op 2 september het feest van de Zalige Martelaren van de Franse Revolutie.
Ketters, schismatiek en heiligschennend
We hebben hier de volgende aantekening over: “[De Burgerlijke Grondwet van de Geestelijkheid] werd op 13 april 1791 veroordeeld als ketters, schismatiek en heiligschennend. Ketters omdat het impliciet het gezag van de soevereine paus ontkende; schismatiek omdat het de Kerk van Frankrijk scheidde van Rome en die terugbracht tot een Nationale Kerk; heiligschennend vanwege de hervormingen die het wilde opleggen aan de Kerk en de geestelijkheid.
250 priesters opgesloten
Er is een nauw verband tussen de weigering om deze grondwet te onderschrijven en de Septembermoorden (het grootschalig uitmoorden van gevangen gezette royalisten en geestelijken in september 1792, -red.). Je kunt de eer van trouwe priesters niet aantasten. Neem dus hun leven. De sektariërs, kwaad, hadden besloten om de samenzweerders te laten verdwijnen. Tussen 11 en 30 augustus 1792 werden 250 priesters opgesloten in de Karmel, anderen in Force, weer anderen in Saint-Firmin in de abdij.
Dag van opperste getuigenis
Er waren verschillende gevangenissen. Onder hen waren drie prelaten, vicarissen-generaal, Benedictijnen, de algemene overste van de Maristen, de overste van de Eudisten, de algemene secretaris van de Christelijke Scholen, Jezuïeten, Kapucijnen, Franciscanen, Sulpicianen, enz. God wilde dat alle klassen van de wereldlijke en reguliere geestelijkheid vertegenwoordigd zouden zijn op de dag van het opperste getuigenis.
Liever sterven dan valse eed zweren
Deze mannen waren geen samenzweerders, ze hadden hun land niet verraden, maar ze konden geen eed afleggen op een grondwet die van hen vroeg om te zwichten. Het onderschrijven ervan was het overdragen van de Kerk aan de Staat. Hun geweten stond hun dat niet toe. En dus stierven ze liever, de moedige woorden van de bisschop van Sens indachtig: "Als God ons heeft laten omkomen voor zo'n mooie zaak, laten we ons dan in Hem verheugen dat Hij ons waardig heeft bevonden om voor Hem te lijden!"
Priesters werden 'Koor der Martelaren’
Op de middag van 2 september stormden de ellendelingen de gevangenissen binnen en schreeuwden naar de priesters: "Leg de eed af!" En toen ze weigerden, slachtten ze hen af met geweer- en sabelslagen. Hun lichamen werden - voor het grootste deel - naar het kerkhof van Vaugirard gebracht, waar van tevoren grote kuilen waren gemaakt. Een aantal werd in een put bij het karmelietenklooster gegooid. Later werden er onderzoeken uitgevoerd en werd er een groot aantal schedels en botten gevonden met de sporen van de ontvangen slagen, zoals te zien is in de crypte van de Karmelkerk in Parijs, waar ze verzameld werden. De verering voor de martelaren van september nam niet af na de Terreur. Sinds 1798 noemde Pius VI hen het "Koor der Martelaren". Ze werden zalig verklaard door Pius XI in 1925".
Bijna 300 priesters kozen martelaarschap
Het commentaar dat dit feit verdient is identiek aan de mooiste aspecten die in de Dialogue des Carmélites (*) kunnen worden becommentarieerd. Met andere woorden, we hebben hier een paar honderd, tweehonderd, bijna driehonderd priesters die, geconfronteerd met de keuze tussen martelaarschap en afvalligheid, de voorkeur gaven aan het martelaarschap. Ze waren trouw aan hun priesterlijk geweten en vermeden een akte te ondertekenen die in de praktijk enerzijds geloofsafval betekende, of beter gezegd de protestantisering van de Franse Kerk en anderzijds de afkondiging van een republiek binnen de Kerk. Protestantisering van de Kerk, omdat de paus slechts een ere-autoriteit bleef.
Verkiezingen zonder inmenging paus
Maar volgens deze wet die door de revolutionairen werd aangenomen, verloor de paus alle macht inzake leerstellig gezag. Het vrije onderzoek werd van kracht in de Franse Kerk. Toen kwam de republicanisering, want alle belangrijke posities in de Kerk werden gekozen door middel van algemene verkiezingen, zonder enige inmenging van de paus. Zodra de bisschoppen gekozen waren, stuurden ze gewoon een bericht naar de paus dat ze gekozen waren en brachten hem hulde, wat puur een compliment was. Met andere woorden, de Kerk werd volledig verscheurd. Ze konden dit niet accepteren en wilden liever sterven.
Martelaarschap van karmelietessen Compiègne
Het is natuurlijk heel mooi om te zien, maar in het geval van deze priesters denk ik dat ik een bijzondere schoonheid zie. De karmelietessen waren bewonderenswaardige religieuzes. Ik las ooit een citaat uit het boek, uit het verslag van een visitator van de karmelietessen in het klooster van Compiègne. Hij zegt dit: dat de volmaaktheid van deze nonnen zo groot is dat hoezeer hij ook zocht naar een censor om hun verlangen om zich te laten censureren te bevredigen, hij er geen kon vinden. En daarmee had hij niets dan lof.
Allemaal gereed voor het martelaarschap
En het is heel mooi om te zien hoe deze vrouwen van Christus zo voorbereid zijn op de komst van de Bruidegom. Zodat wanneer de Bruidegom komt, ze allemaal klaar zijn voor het martelaarschap, en ze op het martelaarschap toegaan met die heldhaftigheid en die lijn die in hen allemaal werd bevestigd en, op zijn eigen manier, zelfs werd bevestigd in Blanche de la Force (**).
Priesters al eerder vernederd
Dat is aan de ene kant. Aan de andere kant zijn er de priesters. We weten dat de geestelijken in Frankrijk zich in een heel andere situatie bevonden dan deze karmelietessen. We zien hoe Louis Grignion de Montfort tientallen jaren voor de Franse Revolutie werd mishandeld door het episcopaat en de geestelijkheid. Hij was het voorwerp van zo'n vernedering en minachting dat zelfs zijn mond eens bitter smaakte, en hij was gewoonlijk zo gelijkmoedig, zo nederig, zo vrolijk, en hij had het volgende te zeggen nadat hij naar een klooster was gegaan waar ze hem een schandalige behandeling gaven: "Ik dacht niet dat het mogelijk was om een priester zo te behandelen".
Genade in uiterste situatie
Je kunt zien hoe ver dat ging! Het was de haat die er binnen de clerus bestond tegen de [mariale] geest. En echt, al de beste priesters hadden een gemarginaliseerde positie binnen de Franse geestelijkheid. Toen brak de storm los en realiseerden historici zich dit prachtige ding: dat veel van deze priesters, die lakse priesters waren - maar die uiteindelijk wel de katholieke leer beleden - dat veel van deze priesters besloten om in deze uiterste situatie te reageren op de genade en dat er grote martelaren waren, niet alleen onder de goede priesters, maar ook onder de slechte. Dit doet me denken aan de Goede Dief en zoveel andere gebeurtenissen in de geschiedenis van de Kerk. Mensen die het niet verdienen, maar die de goddelijke barmhartigheid verwelkomt en naar de hoogste hemel verheft.
Gelegenheid voor grote genaden
Je kunt gemakkelijk inzien hoe bemoedigend dit is, hoe verheffend het is en hoe het ons ook hoop moet geven als de grote gebeurtenissen die Onze Lieve Vrouw in Fatima heeft voorspeld, werkelijkheid worden. In plaats van deze gebeurtenissen met angst te bekijken, moeten we ze zien als een gelegenheid voor grote genaden. Als het moment waarop de Goddelijke Voorzienigheid zelfs haar gevallen kinderen naar haar kant roept, zelfs de kinderen met wie ze niet tevreden is; als ze erin slaagt, door wonderen van genade, mensen tot de eer van de altaren te brengen die, volgens de natuurlijke orde van de dingen, anders nooit die eer zouden hebben bereikt en misschien zelfs in de hel zouden zijn.
Tegenstelling, geen tegenspraak in Gods werk
Hier is nog een aspect van het plan van de Voorzienigheid dat laat zien hoe bewonderenswaardig God is in de tegenstelling, maar niet in de tegenspraak, van zijn werken. Aan de ene kant is hij wonderbaarlijk in het laten opstijgen naar de hemel van die bewonderenswaardige martelaren uit Compiègne, die zo voorbereid waren. Aan de andere kant is het bewonderenswaardig dat hij naast trouwe priesters zoveel helaas ontrouwe priesters ten hemel laat opstijgen, die, geconfronteerd met opperste verraad en de dood, geholpen door de genade en tegen de plannen van de menselijke voorzichtigheid in, uiteindelijk het bewonderenswaardige gebaar hebben gemaakt om de dood te verkiezen, het martelaarschap te verkiezen.
Trouw als de karmelitessen van Compiègne
Laten we hun vragen voor ons te bidden. Laten we aan hen die altijd trouw zijn geweest vragen om onze zielen net zo volkomen trouw te maken als die van de karmelietessen van Compiègne. Aan hen die niet trouw zijn geweest, en als wij niet geheel voorbereid zijn, dat we mogen profiteren van de immense barmhartigheid waarvan zij zelf hebben geprofiteerd.
(*) Dialogue des Carmélites - Op 17 juli 1794 werd in Compiègne een groep karmelietessen door de revolutionairen geguillotineerd. Gertrud von le Fort, een Duitse romanschrijfster (1876-1971), schreef de historische novelle Die Letze am Schafott (1931, in het Nederlands vertaald als De laatste op het schavot), die later weer door Georges Bernanos (1888-1948) werd bewerkt voor het theater en de film onder de titel Dialogue des Carmélites (die op zijn beurt weer de basis werd voor de gelijknamige opera van Francis Poulenc, -red.), postuum gepubliceerd in 1949. Het is naar deze tekst dat Prof. Plinio verwijst.
(**) Blanche de La Force – Zij is de hoofdpersoon in de genoemde Dialogue des Carmelites. Ze zou een non zijn die uit angst voor vervolging door de revolutionairen haar habijtzusters in de steek liet. Toen zij hen echter pretentieloos en plechtig naar het schavot zag gaan om onthoofd te worden, voegde ze zich bij hen en verkreeg zo de palm van het martelaarschap.
Dit artikel is overgenomen van pliniocorreadeoliveira.info en gebaseerd op een conference die prof. Plinio op 1 september 1967 heeft gehouden.
Laatst bijgewerkt: 4 september 2023 10:17