Hoe de karmelietessen van Compiegne heldhaftig de hemel wonnen

De Revolutie valt altijd het religieuze leven aan. Dat was zo tijdens de 'Reformatie', toen wereldlijke heersers in hun hebzucht de kloosters onteigenden. Dat was zo tijdens de Franse Revolutie, toen de atheïstische overheid poogde om kloosterlingen van hun roeping af te krijgen. De zestien karmelietessen van Compiègne gaven moedig weerstand. Zij stierven de marteldood op 17 juli 1794. Zij zijn op deze dag geboren tot het eeuwige leven.

Zuster Henriette

Zuster Marie van de Incarnatie, de biografe van de heilige martelaressen, schreef over een van de karmelietessen, zuster Marie Henriette van de Voorzienigheid, die 34 jaar oud was op het moment van haar martelaarschap:

Haar ongewone schoonheid bracht haar in gevaren die haar zedigheid verontrustten. Zij wilde onmiddellijk afstand doen van de wereld om zich in veiligheid te stellen. Toen zij voor het [revolutionaire] gerecht verscheen, onderscheidde zij zich, zonder pretentie, door een houding van waarlijk heldhaftige standvastigheid.

Toen zij de officier van justitie hen fanatici en contrarevolutionairen hoorde noemen, beweerde zij dat zij de betekenis van deze woorden niet kende en vroeg hem deze uit te leggen. Toen de zusters de rechtszaal binnenkwamen, ondervroeg zuster Henriette hem opzettelijk:

'Kunt u, burger, ons vertellen wat u bedoelt met dat woord fanaticus.'

De geïrriteerde rechter antwoordde door een stortvloed van beledigingen over haar en haar metgezellen uit te storten. Onze heilige, niet een beetje ontdaan, zei tegen hem, met waardigheid en vastberadenheid,

'Burger, het is uw plicht om het recht van een veroordeelde om een vraag te stellen te eerbiedigen. Ik vraag u dus ons te antwoorden en ons te zeggen wat u verstaat onder het woord fanaticus.'

'Ik versta eronder,' antwoordde Fouquier Tinville, 'dat u gehecht bent aan uw dwaze godsdienstige praktijken.

Na hem bedankt te hebben, wendde zuster Henriette zich tot de Moeder Priores en zei:

'Mijn lieve moeder, mijn zusters, jullie hebben zojuist de aanklager horen verklaren dat wij ter dood gebracht zullen worden vanwege onze gehechtheid aan onze heilige godsdienst. Wij allen verlangen naar dit getuigenis en vereren het. Laat onsterfelijke dank worden gebracht aan Hem die de weg naar Golgotha voor ons heeft geopend. O, wat een geluk te mogen sterven voor onze God!'

'Dank voor uw uitleg'

Volgens een andere versie van de dialoog, antwoordde Antoine-Quentin Fouquier Tinville, de openbare aanklager van het Revolutionaire Tribunaal tijdens het Terreurbewind: "Als u het wilt weten, komt dat door uw gehechtheid aan uw godsdienst en aan de koning." Zuster Henriette zou daarop geantwoord hebben: "Dank u, burger, voor deze gelukkige uitleg." En, zich tot haar metgezellen wendend, zei ze: "Lieve moeder, zusters, laten wij ons verheugen in de vreugde van de Heer, want wij sterven omwille van onze heilige godsdienst, ons geloof, ons vertrouwen in de heilige Rooms-katholieke Kerk."

'In de hemel zullen wij drinken'

Zuster Henriette was de laatste non die op het schavot stierf, vóór de priorin. Zij moedigde haar metgezellen aan tot het einde. Toen een liefdadig iemand water aanbood aan een non, hield zuster Henriette haar tegen toen ze het wilde aannemen en zei: "In de hemel, in de hemel, mijn zuster, zullen wij lange slokken nemen."

Lees ook: Sint-Andrzej Bobola stierf voor eenheid van de Katholieke Kerk

Troostend antwoord

Zuster Henriette vroeg naar de reden van hun dood, opdat de officier van justitie voor de goede orde zou getuigen dat zij martelaren zouden zijn. Zijn antwoord troostte hen, omdat het bevestigde dat zij veroordeeld waren vanwege de katholieke kerk en dus martelaren zouden zijn. Zij was zo blij met het nieuws dat zij het onmiddellijk meedeelde aan de moeder-overste en de andere zusters.

Alleen over God, of ook over de koning?

Er bestaan twee versies van het verhaal, waarvan de ene wat contrarevolutionairder is dan de andere. De ene versie zegt dat Fouquier Tinville niet over de koning sprak maar alleen over God. Een andere versie beweert dat hij zei dat zij ook stierven omwille van de koning. Dit laatste is veel waarschijnlijker omdat hij iedereen doodde vanwege een dubbele trouw aan God en de koning. Hun dood toeschrijven aan de koning druist echter in tegen de beroemde Ralliement-politiek van Leo XIII, die de Fransman opriep de Republiek te steunen. Daarom hebben latere versies de koning buiten de gang van zaken gehouden en alleen God Onze Lieve Heer genoemd als het meest essentiële element.

Klein offer van de dorst

Bij het horen van zijn antwoord, vertelt het verslag hoe zij en alle nonnen zich verheugden. En zij vergezelde hen allen naar hun dood. De episode van het glas water is heel mooi. Een zuster had erge dorst en was natuurlijk geschokt door het nerveuze trauma aan de voordeur van de dood te staan - een tragische en gewelddadige dood. Ze was een glas water aan het aannemen dat iemand haar aanbood toen zuster Henriette dacht: Als zij een klein offer zou brengen, zou dat een parel meer zijn tot eer van God. Waarom water drinken en deze kleine troost hebben als ze nog een klein offer kan brengen? Dus bedacht ze deze prachtige uitdrukking: "In de hemel, mijn zuster, zullen we grote slokken water drinken."

Extra ster op de kroon van martelaarschap

Onze Heer heeft inderdaad aan zijn uitverkorenen fonteinen van levend water beloofd, die bestaan uit de aanschouwing van God van aangezicht tot aangezicht. In de hemel is het geluk eeuwigdurend. De andere zuster was het daarmee eens. Toen zij de kroon van het martelaarschap ontving, had de kroon een extra ster voor alle eeuwigheid vanwege dat kleine offer.

Zwakke zuster kiest toch voor marteldood

Het relaas van deze zuster staat in contrast met het beroemde fictieve personage van Blanche de la Force uit de roman Die Letzte am Schafott van Gertrude von Le Fort. In dit verhaal wordt een zwakke karmelietes van het klooster voorgesteld die doodsbang was alleen al van het horen over de dood en wegliep. Toen zij hoorde dat haar zusters karmelietessen naar de galg gingen, ging zij naar de plek om toe te kijken. Terwijl de vreugdevolle zusters de dood tegemoet gingen onder het zingen van het "Veni Creator Spiritus", kwam zij uit de menigte en ging in de rij staan. Terwijl zij de hymne zong, ging zij naar de galg en stierf.

God werkte wonderen in zuster Henriette

God verricht wonderen op verschillende manieren, afhankelijk van elke ziel. Voor sommigen kiest Hij ervoor genaden te geven voor de onmiddellijke daad. Aan anderen geeft Hij genaden die hen in de loop van de tijd voorbereiden. Zo werkte Hij wonderen in de ziel van zuster Henriette, die het tegenovergestelde is van Blanche de la Force. Zij zag de dood van verre en zag hem met vreugde tegemoet. Zij ontmoette haar aanklager, liet hem verklaren dat zij martelaren waren en hielp de andere nonnen goed te sterven.

Kapitein verlaat als laatste het schip

De enige reden waarom zij na de priorin stierf, is dat de hiërarchische orde voorschreef dat de priorin als laatste zou sterven. De kapitein is de laatste om het schip te verlaten. God leidt en vormt de ziel van mensen zoals deze dappere non op vele manieren.

Lees ook: Het lijden en de kleine weg van Sint-Theresia van Lisieux

Veel verschillende genaden, veel uiteenlopende heiligen

God is oneindig mooi, zowel in zijn eenheid als in zijn verscheidenheid. Deze manier van handelen stelt Hem in staat zulke uiteenlopende heiligen en verschillende geestelijke scholen te vormen binnen de Heilige Katholieke Kerk. Al deze manieren weerspiegelen Gods schoonheid en laten de gelovigen door hen iets begrijpen van de oneindige schoonheid van Onze Heer.

In de hemel zullen we Onze Lieve Vrouw kennen

Door de heiligheid hier op aarde te overwegen, is het gemakkelijker om zich de schoonheid van de Hemel voor te stellen. De zielen in de hemel aanschouwen God van aangezicht tot aangezicht. Maar zij kunnen God ook leren kennen door de onmetelijke schoonheid van alle zielen, heiligen en engelen daar. Bovenal zullen zij in de hemel Onze Lieve Vrouw kennen, die de geestelijke schoonheid van alle engelen en heiligen omvat en onuitsprekelijk overtreft.

Laatst bijgewerkt: 13 juli 2023 11:09

Doordring heel Nederland van de boodschap van bekering

Uw gift brengt de boodschap van bekering en hoop van Onze Lieve Vrouw in Fatima aan duizenden mensen.

Doneer