Sint-Dismas wordt gekroond door een engel, nadat hem door de Heer toegang tot het Paradijs is toegezegd. Fragment van ‘De kruisiging’ door de Griekse ikoonschilder Ioannes Moskos (ca. 1640-1725). (Beeld: Wikipedia)
Sint-Dismas: van rover tot heilige
Dismas was een van de twee misdadigers die aan weerszijden van Jezus Christus aan het kruis hingen. Zijn feest valt op de dezelfde dag als het hoogfeest van Maria Boodschap, de dag waarop volgens de traditie de Verlosser verwekt én – samen met Dismas – gekruisigd werd: 25 maart.
Van misdadiger tot heilige
De legende van de H. Dismas, en diens transformatie van misdadiger tot heilige op de valreep van het leven, diende regelmatig tot inspiratie van prof. Plinio Corrêa de Oliveira: “Zijn verdiensten stonden in geen enkele verhouding tot het bereiken van de Hemel, maar toch bereikte hij die omdat God het wilde.”
Geheime genaden in zijn ziel
Het was de tijd van de moord op de Onnozele Kinderen. Jozef, Onze Lieve Vrouw en het Goddelijk Kind waren op de vlucht voor Herodes. Vanuit Bethlehem trok de Heilige Familie het land Egypte binnen. Zij kwamen in een bos dat bewoond werd door struikrovers. Onder hen was Dismas, een moordenaar en een dief. Maar in het diepst van zijn ziel waren geheime genaden aanwezig.
Een gemakkelijke prooi…
In verborgenheid wachtend op een nietsvermoedend slachtoffer, zag Dismas een man en een jonge vrouw met een kind naderen. Een gemakkelijk prooi, dacht Dismas. De man, Sint-Jozef, was immers slechts gewapend met een staf. Dismas kwam uit zijn hinderlaag om het Heilig Gezin te overvallen en te beroven.
Goede engel
Zijn oog viel echter op het Kind Jezus. Hij bleef staan, getroffen door de glorieuze schoonheid en majesteit van diens gelaat. In plaats van het Gezin kwaad te berokkenen, nodigde hij het uit in zijn grot. Zo hielp de Goddelijke Voorzienigheid de Heilige Familie, niet met een Engel, maar door middel van een dief die voor even in een goede Engel werd veranderd.
Vertrouwend op Maria’s belofte
Dismas bood alles aan wat hij had, en het Goddelijk Kind liet zich door die misdadiger liefkozen. Toen zij zag hoe eerbiedig de dief haar Kind bejegende, verzekerde Maria hem plechtig dat hij nog voor zijn dood beloond zou worden. Dismas zette zijn leven van misdaad voort, maar altijd hield hij de herinnering aan die belofte, in het vertrouwen dat die zou worden vervuld.
Door misdaden verduisterde ziel
Over het leven van de dief gedurende de 33 jaar van het leven van Onze Heer is niets bekend. Niettemin duikt hij samen met Gestas, de andere dief, op in de evangeliën om tegelijk met Jezus Christus gekruisigd te worden. Zijn misdaden hadden zijn ziel zo verduisterd dat hij Jezus noch Maria herkende.
Godslasteringen en spotternijen
De kruizen werden opgericht op de Calvarieberg, en drie uur lang was Dismas getuige van de godslasteringen en spotternijen van de menigte, die de hele wereld vertegenwoordigde. Hij deed er zelf aan mee. Maar Maria, die naar hem keek, herkende hem en bad voor hem. Toen het zesde uur naderde, viel de lange schaduw van Jezus' kruis over het lichaam van Dismas.
‘Hij heeft niets verkeerds gedaan”
Op dat moment schreeuwde Gestas schamper: "Zijt Gij de Christus niet? Red Uzelf dan en ons!" Maar de schaduwen van de wonden van Jezus drongen door in het hart van Dismas, en hij antwoordde: " Vreest ge God nòg niet, nu ge toch dezelfde straf ondergaat? En wij te recht, wij krijgen ons verdiende loon; maar Hij heeft niets verkeerds gedaan."
Sublieme daad
Na deze onvergelijkbare woorden, uitgesproken met diep berouw, voltrok de dief, die in een goede dief veranderde, een sublieme daad van Geloof, Hoop en Liefde: " Jezus gedenk mijner, wanneer Gij in uw rijk zijt gekomen."
Profiteerde als eerste van Verlossing
En Jezus zei tegen hem: "Voorwaar, Ik zeg u: heden zult ge met Mij zijn in het paradijs". Op dat moment vervulde Jezus de belofte van Maria, en ongetwijfeld herkende Dismas, voordat hij stierf, Onze Lieve Vrouw aan de voet van het kruis. De goede dief, gezuiverd door het offer van Christus, ontving de eerste vruchten van de Verlossing.
Bevestigd in de genade
“Wat er met de heilige Dismas is gebeurd, is iets onvoorstelbaars!”, riep prof. Plinio Corrêa de Oliveira uit op een conference van 9 april 1971, “Het is het toppunt van vergeving, want hoewel hij een vreselijke zondaar was, werd hij niet alleen vergeven, maar ook bevestigd in de genade, want toen Jezus tegen hem zei: "Jij, vandaag, zult met mij in het Paradijs zijn", bevestigde hij impliciet: "Jij zult volharden!"
Dismas staat symbool voor ons
“Zo maakte de Verlosser van een gekruisigde dief de eerste heilig verklaarde heilige. Hij, die water in wijn kon veranderen, kon ook een dief in een heilige veranderen, en dat deed Hij. Gelukkige dief die, door te sterven, de hemel stal! Zijn verdiensten stonden in geen verhouding tot het bereiken van de Hemel, maar hij bereikte die omdat God het wilde. Hij is het symbool van de barmhartige weg voor zielen die weten dat ze weinig waard zijn, maar zich aan Onze-Lieve-Heer geven en van de goddelijke barmhartigheid vervuld zijn.”
Sint-Dismas, bid voor ons
De heilige Dismas wordt beschouwd als de patroonheilige van ter dood veroordeelden, van begrafenisondernemers, van mensen die oneerlijke zaken doen en voor hun dood zouden willen terugbetalen maar niet weten hoe, van grote zondaars en van verloren zonen, van mensen die door onoplosbare situaties de wanhoop nabij zijn. Sint-Dismas staat de zielen bij zodat zij niet sterven in uiteindelijke onboetvaardigheid.
Laatst bijgewerkt: 23 maart 2023 07:26