Het Heilig Hart van Jezus wil ons redden
Wat de Litanie van het Heilig Hart ons kan leren
Juni is van oudsher toegewijd aan het Heilig Hart van Jezus. Dit feest wordt gevierd op de 3de vrijdag na Pinksteren (dit jaar op 24 juni). Prof. Plinio Corrêa de Oliveira helpt ons bij het overwegen van ‘een prachtig gebed voor onze tijd’: de litanie van het Heilig Hart.
De Litanie van het Heilig Hart van Jezus beveel ik van harte aan. Het is een prachtig gebed voor onze tijd. Daarom zal ik ingaan op enkele van de aanroepingen en de lessen die zij ons kunnen leren.
Hart van Jezus, door de heilige Geest in de schoot van de Moedermaagd gevormd
De eerste aanroeping is een heel mooie: Hart van Jezus, door de heilige Geest in de schoot van de Moedermaagd gevormd.
Deze aanroeping nodigt ons uit tot vele overwegingen. We kunnen het Hart van Jezus beschouwen in zijn materiële en vleselijke werkelijkheid. Het is het voorwerp van onze verering, omdat het de wil van Onze Heer symboliseert en dus ook zijn liefde.
Bedenk dat het Hart van Jezus in de onbevlekte schoot van Onze Lieve Vrouw is gevormd met het vlees dat de Moeder geeft om het Lichaam van haar Zoon te vormen. Zo is het allerheiligste Vlees van Onze Heer Jezus Christus in de hypostatische vereniging met de goddelijkheid verbonden en tegelijkertijd het vlees van Maria zelf. Het Bloed van Jezus is het Bloed van Maria. Het Hart van Jezus is op de een of andere manier het Hart van Maria.
Wij moeten dit bewonderenswaardige proces van verwekking in ogenschouw nemen, waarbij een moeder alles wat zij heeft in ernst geeft om het lichaam van haar zoon te vormen. Zo zien wij dat Jezus volledig gevormd werd uit het vlees van Maria in een oceaan van liefde. Het was een vuur van liefde en aanbidding voor de Zoon die zij in haar schoot vormde. We kunnen dan beter begrijpen hoe het Hart van Jezus verbonden is met het Onbevlekt Hart van Maria. We kunnen grenzeloos vertrouwen hebben in de werkzaamheid van de voorspraak van Onze Lieve Vrouw bij Onze Lieve Heer. Onze Lieve Heer weigert inderdaad deze allerheiligste, allervolmaaktste Moeder niets. Hij klaagt niet alleen niet, maar heeft ook de meest onvergelijkelijke en volkomen tevredenheid die een Schepper met zijn schepsel kan hebben. Dit geldt des te meer omdat Hij weet dat Zijn eigen Vlees het vlees van Onze Lieve Vrouw is en dat Zijn eigen Hart als het ware het Hart van Onze Lieve Vrouw is.
Ik denk dat wie aan Onze Lieve Vrouw toegewijd zijn, veel betekenis zullen vinden in deze aanroeping.
Hart van Jezus, oneindige majesteit
Een andere heel mooie aanroeping is Hart van Jezus van Oneindige Majesteit.
De heilige Augustinus zegt: "Waar nederigheid is, daar is majesteit" (Ubi humilitas, ibi maiestas - Preek 14). Deze twee dingen zijn onafscheidelijk.
Zo kunnen we concluderen dat het Hart van Jezus zowel een afgrond van nederigheid als een hemels firmament van majesteit is. Als ik kunstenaar zou zijn, zou ik willen weten hoe ik Onze-Lieve-Heer zou kunnen afbeelden, niet alleen door zijn majesteit en nederigheid uit te beelden ook de relatie tussen die twee. Ik zou trachten Onze Lieve Heer zo voor te stellen dat men in één oogopslag ziet wat majesteit en nederigheid gemeen hebben en vice versa. We zouden die superieure sfeer van deugdzaamheid kunnen verkennen waar deze twee bijzondere deugden elkaar ontmoeten en in elkaar overgaan.
De Beau Dieu d'Amiens, de 'Goede God van Amiens', is een van de beelden die deze band tussen de hoogste majesteit en de hoogste nederigheid het best aantonen.
Een sprekend voorbeeld hiervan is het beeld van de Beau Dieu d'Amiens, de Goede God van Amiens, dat men aantreft in het portaal van de kathedraal van Amiens. Het laat het Hart van Jezus niet zien. De voorstelling heeft mij echter deze indruk gegeven van deze mengeling van deugden. Hij wordt afgebeeld als een zeer waardige koning en een zeer nobele arts. Tegelijkertijd is Hij zo sereen, zo zachtmoedig en zo volkomen meester over Zichzelf. Hij is in staat om de ergste belediging te ontvangen en volkomen rustig en sereen te blijven, zonder reactie van eigenliefde als deze reactie de deugd zou zijn die op dat moment vereist wordt.
Het beeld van de Beau Dieu d'Amiens is inderdaad een van die beelden die deze band tussen de hoogste majesteit en de hoogste nederigheid het best aantonen.
Wij beschouwen onszelf graag als kinderen van de contrarevolutie, de strijd voor de christelijke beschaving. Deze aanroeping past ons, omdat de Revolutie tegen de christelijke orde de nederigheid karikaturiseert en de majesteit het zwijgen oplegt. Wij moeten het Hart van Jezus vragen onze harten die verheven en edelste vorm van majesteit te geven die elke contrarevolutionair moet hebben. Deze majesteit draagt een gevoel van koningschap in zich, volmaakte orde, eer en hiërarchie, zelfs wanneer zij wordt aangetroffen in de meest nederige mens.
Een buitengewoon voorbeeld van deze majesteit is de zalige Anna Maria Taigi (1769-1837). Zij was een eenvoudige kokkin in Rome en had nooit de pretentie voor koningin te kunnen doorgaan. Toch had zij zo'n majestueuze uitstraling dat het onmogelijk was bij haar in de buurt te zijn zonder zich door haar aanwezigheid overweldigd te voelen.
Ook de heilige Thérèse van het Kind Jezus was zo majestueus in haar pretentieloosheid en minzaamheid, dat zelfs haar vader haar "mijn kleine koningin" noemde.
Hart van Jezus, gloeiende oven van liefde
Een andere mooie aanroeping is Hart van Jezus, brandende oven van naastenliefde.
Het hart van Jezus is een brandende oven van Gods liefde, want de naastenliefde is de liefde voor God zelf. Jezus is dus een brandende oven - niet zomaar een oven, wat het idee van vurigheid al met zich meebrengt. Hij is dan een zeer vurige oven - een figuur die goed de idee uitdrukt dat Hij het brandpunt is van al Gods liefde.
De devotie tot het Hart van Jezus door het Onbevlekt Hart van Maria is vooral prachtig voor hen die klagen dat ze lauw zijn of zich moeizaam in hun geestelijk leven voortslepen. Deze devotie brengt dit vuur van de oven van de naastenliefde over.
Hij is het slachtoffer dat mijn zonden heeft gedragen en ervoor heeft geleden. Dit moet ons inspireren om vertrouwen te hebben in de vergeving van Onze Heer door de voorspraak van het Onbevlekt Hart van Maria.
Als we de ware liefde van God voor onszelf of anderen willen, laten we dan deze meest geschikte en voortreffelijke devotie aannemen.
Hart van Jezus, geduldig en groot in barmhartigheid
Ook de aanroeping Hart van Jezus, geduldig en groot in barmhartigheid, lijkt voor onze tijd van groot belang. Wat bedoelen we precies met geduldig? Een geduldig mens is iemand die lijdt. Zo kunnen we zeggen dat het Hart van Jezus lijdt en de meest barmhartige is. Omdat Hij lijdt, kan Hij de verwondingen dragen die wij Hem toebrengen.
De tweede betekenis van het woord geduldig in het Hart van Jezus is niet alleen zijn bereidheid om te lijden, maar ook om dat lijden lief te hebben. Zo kunnen wij begrijpen dat lijden de grote wet van het leven is en dat een bestaan zonder lijden absoluut niets waard is.
Vanuit een bepaald gezichtspunt is ons leven alleen iets waard in de mate waarin wij lijden en dit lijden liefhebben. Deze regel wordt uitgebeeld door het geduldige Hart van Jezus.
Een typische uitdrukking van het vermogen om te lijden is het hebben van de geest van het initiatief, waardoor wij luiheid, verveling en eigenliefde overwinnen. Wij gaan dan aan het werk door de dikste en hardste strijd aan te gaan als dat nodig is. Tegelijk zijn we bereid om het onmiddellijk neer te leggen als het belang van de Kerk ons in de tegenovergestelde richting voert.
Deze superieure vorm van geduld geeft ons een geest van initiatief en strijdlust waardoor wij afstand kunnen doen van alle luiheid en traagheid. Dit geduld is wat wij moeten vragen van het geduldige en barmhartige Hart van Jezus.
Barmhartig betekent iemand die medelijden heeft. Het is een uitvloeisel van de tweede betekenis van het woord geduld, iemand die lijdt met liefde. Het is enorm moeilijk jonge zielen te overtuigen van de barmhartigheid van God. Hij vergeeft ons eenmaal, tweemaal, tweeduizendmaal, en Hij wil alleen niet dat wij ontmoedigd raken om Zijn vergeving te verkrijgen.
Deze prachtige aanroeping moet ons inspireren om vertrouwen te hebben in de vergeving van Onze Heer door de voorspraak van het Onbevlekt Hart van Maria. Bedenk dat het Hart van Jezus geduldig en zeer barmhartig is. Hij is geduldig met mijn fouten en zonden. Hij is barmhartig over mijn tekortkomingen. Hij heeft medelijden met ons door het Onbevlekt Hart van Maria. Deze uitstekende aanroeping kan zelfs overdag worden gereciteerd, om het vertrouwen in Onze Heer Jezus Christus niet te verliezen.
Hart van Jezus, verzoening voor onze zonden
De volgende aanroeping is Hart van Jezus, verzoening voor onze zonden. Wij voelen ons soms fundamenteel onwaardig voor God. Zelfs de zuiverste en verheven zielen kunnen zich onwaardig voelen. Dat is ook begrijpelijk, want voor Gods oneindige gerechtigheid zijn wij absoluut niets.
Deze aanroeping brengt ons tot rust. Het Heilig Hart van Jezus is een verzoening voor onze zonden.
Wat betekent verzoening? Het betekent een verzoenend offer dat verzacht. Ik ben niets waard. De povere offers die ik breng - omdat ze van mij komen - zijn als zodanig ook niets waard. Maar er is een slachtoffer dat alles waard is, omdat Hij een slachtoffer is zonder smet of vlek. Hij is een slachtoffer dat door de Hypostatische Unie verbonden is met de Godheid. Dit slachtoffer is onze Heer Jezus Christus, die Zichzelf voor mij heeft opgeofferd. Dienovereenkomstig verkrijgt dit Slachtoffer alles voor mij wat ik vrees niet te bereiken.
Dit Slachtoffer heeft mijn zonden gedragen en ervoor geleden. Zo kan ik mijn zonden beschouwen met schaamte en op zijn minst berouw. Maar ik kan ook een immens vertrouwen hebben omdat Iemand voor mij gestorven is. Hij heeft voor mij elke druppel van Zijn Bloed vergoten. Ik heb geen vertrouwen in mijzelf, maar ik vertrouw op dit oneindig kostbare Bloed, dat voor mij vergoten is.
Hart van Jezus, Bron van alle troost
Een laatste aanroeping is Hart van Jezus, bron van alle troost.
Het woord troost heeft ook twee betekenissen: 1) een versterking; en 2) de vreugde, de zucht en de eendracht van de Heilige Geest in onze ziel. Het Heilig Hart van Jezus is de bron van alle troost in beide betekenissen.
Onze kracht komt van Hem. Hij sterkt ons wanneer wij ons zwak, lauw en gedesoriënteerd voelen. Wij moeten vooral onze toevlucht tot Hem nemen wanneer wij voor een grote daad van edelmoedigheid staan waartoe wij geroepen zijn, maar waarvoor wij de moed niet hebben. Wij moeten ons geen Olympische kampioenen wanen, die tot alles in staat zijn. Neen! Het Hart van Jezus is de bron van alle kracht. We moeten om kracht vragen door via het Onbevlekt Hart van Maria te gaan, dat het noodzakelijke en unieke kanaal is om het Hart van Jezus te bereiken. Wees er zeker van dat uw verzoek niet tegengewerkt zal worden. Op een bepaald moment zult u de kracht hebben die nodig is om zelfs de moeilijkste en moeilijkste dingen in het geestelijk leven te doen.
Deze overwegingen kunnen ons van nut zijn bij het ontvangen van de heilige Communie.
Een uitstekende manier om ons voor te bereiden op de Communie zou bijvoorbeeld zijn om de Litanie van het Heilig Hart van Jezus te nemen en een van de aanroepingen te kiezen - misschien zelfs willekeurig. We zouden dan de H. Communie kunnen ontvangen met in gedachte dat we de echte, fysieke, ware en levende aanwezigheid ontvangen van dat Hart waarover we mediteren.
Neem bijvoorbeeld de aanroeping, bron van alle vertroosting, in de eerste zin als bron van onze kracht. We zouden bij de Communie kunnen bidden:
"Heer, Gij zijt de bron van alle troost en kracht. Ik zou duizendmaal meer kracht willen hebben om U beter te dienen. Ik weet dat deze bron van kracht nu in mij aanwezig is; ik weet dat Gij deze bron van kracht zijt. Geef mij kracht tegen Uw uitwendige vijanden en de kwade neigingen in mij. Heb medelijden met mij. Heb medelijden met mij, ik vraag U door het Onbevlekt Hart van Maria."
Zeg gebeden als deze. Het zijn spontane en vrije bewegingen van de ziel die zeer behulpzaam kunnen zijn. Hier is een laatste suggestie. Wanneer u tijdens de communie dorheid ervaart en geen onderwerp kunt vinden om met Onze Lieve Heer te praten, neem dan een aanroeping uit de Litanie van het Heilig Hart en bid die. Uw communie kan dan een bron van buitengewone genaden zijn.
Het voorgaande artikel is ontleend aan een informele lezing die professor Plinio Corrêa de Oliveira hield op 24 juni 1965. Het verscheen eerder op tfp.org.
Laatst bijgewerkt: 2 januari 2023 11:48