Waarom ware schoonheid de jeugd aantrekt en bekeert
Een recente studie van een jongerenorganisatie die verbonden is aan de Anglicaanse Kerk in Engeland stelt dat "kerkgebouwen zeer invloedrijk zijn bij de bekering van jongeren tot het christendom". The Daily Telegraph van Londen citeert bij het analyseren van deze studie dat "ongeveer 13 procent van de tieners zei dat ze besloten christen te worden na een bezoek aan een kerk of kathedraal," en dat "de invloed van een kerkgebouw significanter was dan het bijwonen van een jeugdgroep, het gaan naar een bruiloft, of het spreken met andere christenen over hun geloof." The Telegraph voegt eraan toe dat "de studie suggereert dat door de kerk gebruikte methoden, zoals jeugdgroepen, minder effectief zijn om tieners aan te trekken dan gebed of een bezoek aan een kerk."
Verlangen naar schoonheid
Wat trekt deze Engelse jeugd naar kerken en kathedralen, waarvan vele parels van schoonheid zijn die na de Middeleeuwen gestolen werden van de katholieke Kerk tijdens de afvalligheid en het schisma van de koning Hendrik VIII? Het antwoord is dat jonge mensen worden aangetrokken door de schoonheid van de architectuur, de kleurrijke glas-in-lood ramen, en de slanke torens en koepels die de eeuwen trotseren. Zij zoeken juist naar alles wat ontbreekt in de moderne zielloze en levenloze kerken die gebouwd zijn volgens de regels van de zogenaamde hedendaagse architectuur. Deze aantrekkingskracht op de jeugd van de schoonheid geeft aanleiding tot filosofische vragen: wat is schoonheid? Is het subjectief of objectief?
Afspiegeling van God
Sinds de oudheid hebben filosofen, met name Aristoteles, schoonheid bestudeerd en getracht het afdoende te verklaren. In het voetspoor van de Griekse filosoof heeft de heilige Thomas van Aquino zich op meesterlijke wijze met dit vraagstuk beziggehouden. De heilige Thomas legt uit dat uiteindelijk schoonheid een van de meest betoverende goddelijke volmaaktheden is die ons terugbrengt naar de Schepper en ons ertoe brengt Hem lief te hebben. In zijn Summa Theologica zegt de heilige Thomas dat alle geschapen wezens, als beelden en gelijkenissen van God, op de één of andere manier aan deze goddelijke schoonheid deelnemen en haar weerspiegelen. Ons onderzoek beperkt zich echter tot het effect dat de schoonheid van de christelijke architectuur heeft op de jeugd van vandaag.
Afbraak van schoonheid in de moderne Kerk
We moeten hierbij onze toevlucht nemen tot vroegere tijden, omdat bijna alles in de Kerk heeft geleden onder een "moderne" invloed als gevolg van het Tweede Vaticaans Concilie's "openstelling van de Kerk voor de wereld". Van de liturgie tot nauwelijks sacrale, geseculariseerde kerkmuziek tot afschuwelijke architectuur, alle aspecten van het religieuze leven hebben vandaag de dag schoonheid opgeofferd en zijn bezweken onder een overheersende lelijkheid en slechte smaak die samenhangen met de moderniteit. De belangstelling van jongeren voor de schoonheid van religieuze architectuur is verrassend en universeel.
Schoonheid is uitnodigend en aantrekkelijk
Het verhaal van de St. Thomas van Aquino Kapel aan de Universiteit van Nebraska-Lincoln is een opmerkelijk voorbeeld. Toen steeds meer van de 25.000 studenten van de universiteit naar de H. Mis begonnen te gaan, werd de oude kapel zo klein dat er een nieuwe moest worden gebouwd. De toegenomen religiositeit van de studenten was een welkome verrassing. Nog verbazingwekkender was echter de betrokkenheid van de studenten bij het ontwerp van de kapel. Zij kwamen met vele suggesties voor de verfraaiing van de nieuwe kapel, gebaseerd op wat zij in traditionele kerken hadden gezien. Monseigneur James Conley, bisschop van Lincoln, verantwoordelijk voor de universiteitskapel, verwelkomde de suggesties. Hij koos architecten die voorstander waren van een heropleving van de klassieke religieuze architectuur. De prelaat verklaart: "Wij denken dat de stijl en de hele structuur van de St. Thomas van Aquino Kapel schoonheid zal uitstralen, en schoonheid trekt aan... Wij geloven dat studenten zich daartoe aangetrokken zullen voelen. Dat hebben ze al gedaan. Er zijn altijd studenten binnen."
De Thomas van Aquino Kapel bewijst dat jongeren aangetrokken worden door schoonheid. Bron afbeelding: clark-architects.com.
Studenten vragen om traditionele architectuur
Van zijn kant verklaarde hoofdarchitect Kevin Clark tegenover het bulletin Adoremus dat sinds de bouw van de kapel, "het verbazingwekkend is om te zien hoe katholieken en niet-katholieken deelnemen aan de fysieke schoonheid van het gebouw. Het is een deel van hun gesprek, het is intrigerend. Er zijn heel wat niet-katholieken die ik tegen het lijf loop als ik rondleidingen geef... Ze willen er gewoon zijn, ze willen het gewoon zien, en het is echt een element van het weefsel van de stad geworden." Clark: "De studenten googelden een foto", zegt Clark, "en hielden die foto op hun iPhones omhoog met de vraag: 'Kunnen we een communiebank krijgen die er zo uitziet?' 'Kunnen we een koepel krijgen?' 'Kijk eens naar deze klokkentoren!' Iedereen was beelden aan het delen. Het was een verbazingwekkend schouwspel."
Devotie en sacraliteit
Een door studenten geïnspireerd element van de nieuwe kerk dat in het bijzonder de aandacht heeft getrokken, is de communierail die het heiligdom scheidt van het hoofdgedeelte van de kapel. De communiebank wordt bij alle H. Missen gebruikt. "Sommige studenten staan, maar de overgrote meerderheid knielt om de heilige communie te ontvangen," zei pastoor Robert Matya van het universiteits-pastoraat. "Het is iets anders wanneer je knielt om onze Heer te ontvangen dan wanneer je staat. We hebben studenten die overal vandaan komen, uit de staat of van buiten de staat, maar ze omarmen allemaal die toewijding .... Ik heb nog niet één student gehad die zei, 'Waarom doen we dit, pastoor? Al die devoties die een aantal jaren bijna verloren waren - als je de studenten opnieuw laat kennismaken met diezelfde devoties, worden ze er verliefd op." Nog een verder voorbeeld van de aantrekkingskracht van de schoonheid van religieuze gebouwen moet genoemd worden. In het katholieke centrum van de Universiteit van Wisconsin in Madison werd de nieuwe kapel van St. Paulus gebouwd, eveneens geïnspireerd door de schoonheid van de traditionele katholieke architectuur.
Schoonheid ook in de details
Een kerk moet eruit zien als een kerk
Een van de verantwoordelijken voor de nieuwbouw legde uit dat ze kozen voor een meer traditioneel gebouw omdat studenten dorstig waren naar schoonheid. Zij baseerden hun beslissing op een studie die schoonheid noemde als een van de belangrijkste redenen waarom mensen in het katholicisme komen en blijven. "De faciliteit moet groot, mooi en zichtbaar genoeg zijn zodat studenten zich dit realiseren. De studenten vertellen ons dat hun vrienden het niet begrijpen dat het grijze betonnen gebouw naast de boekhandel een kerk is. Het project heeft elementen uit de architectonische geschiedenis van de kerk genomen die de schoonheid van ons geloof belichamen, maar ook complementair zijn aan het centrum van Madison." Deze voorbeelden laten zien dat de mythe dat de jeugd zich alleen aangetrokken voelt tot moderne dingen onjuist is. Schoonheid trekt alle leeftijden aan, op alle tijden en alle plaatsen.
Dit artikel werd eerder in het Engels gepubliceerd op returntoorder.org
Laatst bijgewerkt: 11 oktober 2022 16:05