Het Heilig Hart van Jezus: hoop voor een hopeloze wereld
Als er een tijdperk is waarin de enige hoop in het Heilig Hart van Jezus ligt, dan is het wel het onze. Het kwaad dat de mensheid heden ten dage begaat, kan nauwelijks worden overdreven. Om er slechts enkele te noemen: godslastering, de vernietiging van het gezin door abortus, echtscheiding, euthanasie, wijdverbreide pornografie, immorele modes en levensstijlen, homoseksualiteit, enzovoort.
Duizend crises
Zoals paus Pius XI eens heeft gezegd, is de wereld van vandaag zo moreel verdorven dat zij elk moment in een diepere geestelijke ellende kan worden gestort dan die welke in de wereld heerste toen Onze Zalige Verlosser werd geboren. Bij het zien van zoveel misdaden komt de gedachte aan goddelijke wraak natuurlijk in ons op. Als wij deze zondige wereld zien, die zucht onder het gewicht van duizend crises en duizend kwellingen, maar niettemin geen berouw toont; als wij de alarmerende vooruitgang van het nieuw heidendom beschouwen, dat op het punt staat de mensheid te veroveren; en als wij aan de andere kant het gebrek aan vastberadenheid, vooruitziendheid en eenheid onder de zogenaamde overgeblevenen beschouwen, dan is het begrijpelijk dat wij bang zijn voor de grimmige vooruitzichten van rampen die deze generatie over zichzelf zou kunnen afroepen.
Straf verdienen
Het heeft iets liberaals om te denken dat zoveel misdaden geen straf verdienen, dat zo'n wijdverbreide afvalligheid van de mensheid slechts de vrucht is van een of andere intellectuele dwaling zonder morele verantwoording. De werkelijkheid is anders, want God laat zijn schepselen niet in de steek. Integendeel, Hij staat hen voortdurend bij en ondersteunt hen met voldoende genade om hen te helpen de juiste weg te kiezen. Als zij ervoor kiezen een andere weg dan de Zijne te volgen, dan is dat hun verantwoordelijkheid.
Goddelijke gesel
Zie het grimmige beeld van de hedendaagse wereld: aan de ene kant een onrechtvaardige en zondige beschaving en aan de andere kant de Schepper die de goddelijke gesel hoog houdt. Blijft er voor de mensheid niets anders over dan vuur en zwavel? Kunnen wij, nu wij aan een nieuw millennium beginnen, hopen op een andere toekomst dan de gesel die de Heilige Schrift voorspelt voor de laatste onboetvaardigheid van de laatste dagen? Als God alleen naar zijn rechtvaardigheid zou handelen, is er geen twijfel mogelijk over wat ons te wachten staat. Zouden we het zelfs maar tot de twintigste eeuw hebben gered?
Oneindig barmhartig
Echter omdat God niet alleen rechtvaardig maar ook barmhartig is, zijn de poorten van het heil nog niet tegen ons gesloten. Een volk dat onverbiddelijk is in zijn verdorvenheid heeft alle reden om Gods strengheid te verwachten. Maar Hij, die oneindig barmhartig is, wil niet de dood van dit zondige geslacht, maar dat het "zich bekeert ... en leeft" (Ezechiël 18:23). Zijn genade achtervolgt dus met aandrang alle mensen, nodigt hen uit hun boze wegen te verlaten en terug te keren tot de kudde van de Goede Herder.
Berouwvolle zondaar
Als een onboetvaardige mensheid alle reden heeft om elke catastrofe te vrezen, heeft een berouwvolle mensheid alle reden om elke barmhartigheid te verwachten. Om Gods barmhartigheid over de berouwvolle zondaar uit te storten, hoeft zijn berouw namelijk nog niet ten volle te zijn uitgewerkt. Zelfs als de zondaar nog in de diepte van de put zit en zich oprecht en ernstig tot God wendt met een ontluikend berouw in zijn hart, zal hij onmiddellijk hulp vinden, want God laat hem nooit in de steek.
Goddelijke gerechtigheid
De Heilige Geest zegt in de Heilige Schrift: "Kan een vrouw haar zuigeling vergeten.... En al zou zij vergeten, toch zal Ik u niet vergeten" (Jesaja 49:15). Dat wil zeggen, zelfs in zulke extreme gevallen waarin zelfs een moeder het opgeeft, doet God dat niet. Gods barmhartigheid komt de zondaar ten goede, ook al slaat de goddelijke gerechtigheid hem neer op de weg van de ongerechtigheid. De moderne mens mag deze twee basisbegrippen van goddelijke gerechtigheid en goddelijke barmhartigheid niet uit het oog verliezen - gerechtigheid, opdat wij niet zouden durven veronderstellen dat wij onszelf zonder verdiensten kunnen redden; barmhartigheid, opdat wij niet aan onze redding zouden wanhopen, zolang wij berouw tonen en opnieuw beginnen.
Grenzeloze liefde
God is naastenliefde, dus alleen al het noemen van de Allerheiligste Naam van Jezus roept liefde op. Het is de oneindige, grenzeloze liefde die de tweede Persoon van de Allerheiligste Drie-eenheid ertoe dreef mens te worden. Het is de liefde die tot uitdrukking komt in de uiterste vernedering van een God die tot ons komt als een arme zuigeling, geboren in een grot. Het is de liefde die tot uiting komt in die dertig jaar verborgen leven, doorgebracht in de nederigheid van de strengste armoede, in de drie slopende jaren van evangelisatie, toen de Zoon des Mensen over wegen en landweggetjes reisde, bergen beklom, valleien overstak, rivieren en meren, steden en dorpen bezocht, door woestijnen en gehuchten liep, met rijken en armen sprak, liefde uitdeelde en, voor het grootste deel, ondankbaarheid oogstte.
Vergiffenis van Dismas
Het is de liefde die geopenbaard werd op dat allerhoogste moment van het Laatste Avondmaal, toen Hij, na de voeten van Zijn apostelen rijkelijk gewassen te hebben, de Heilige Eucharistie instelde. Het is de liefde in die laatste kus van Judas, in die aangrijpende blik op Petrus, in de beledigingen die Hij ontving en geduldig en zachtmoedig onderging, in dat lijden dat Hij doorstond tot de laatste druppel bloed werd vergoten. Het is de liefde in die laatste vergiffenis van Dismas, die de stervende dief in staat stelde de hemel te stelen. Tenslotte is het de liefde, geopenbaard in de hoogste gave van een hemelse moeder voor een ellendige mensheid!
Lees ook: Sint-Bernardus leert ons: Houd uw ogen op Onze Lieve Vrouw gericht
Heilig Hart is symbool van liefde
Elk van deze episoden is nauwgezet bestudeerd door geleerden, wonderbaarlijk weergegeven door kunstenaars, vroom overwogen door heiligen, en bovenal op onvergelijkelijke wijze gevierd in de heilige liturgie. Door het Heilig Hart van Jezus te vereren, prijst de Kerk in het bijzonder de oneindige liefde die Onze Heer Jezus Christus aan de mensen heeft betoond. Omdat Zijn Hart het symbool van de liefde is, viert de Kerk door het vereren van Zijn Hart de liefde.
Onze Lieve Vrouw
Veel en mooi zijn de aanroepingen die de Heilige Moederkerk gebruikt in verband met Onze Lieve Vrouw. Toch onderstreept elk van hen duidelijk haar relatie tot Gods liefde. Elk ervan viert ofwel een gave van God aan haar, waaraan zij volmaakt trouw is geweest, of een speciale macht of invloed die zij heeft met haar goddelijke Zoon. Wat zijn Gods gaven anders dan een speciale manifestatie van zijn liefde? En wat is de macht van de Vrouwe om bij God voor ons te pleiten anders dan een subliem aspect van Gods speciale liefde voor ons?
Spiegel van gerechtigheid
Daarom is het volkomen gepast haar Speculum Justitiae te noemen, "spiegel van gerechtigheid" enerzijds en "almachtige voorspreekster" anderzijds. Zij is de spiegel van gerechtigheid omdat God haar zo liefhad dat Hij in haar alle volmaaktheden concentreerde die voor een menselijk schepsel mogelijk zijn. In geen ander schepsel wordt Hij zo goed weerspiegeld als in haar. Zij weerspiegelt dus volmaakt Zijn gerechtigheid. Zij is de almachtige voorspreekster, want geen genade wordt verkregen zonder Onze Lieve Vrouw en er is geen genade die zij niet voor ons kan verkrijgen. Als we Maria aanroepen als Onze Lieve Vrouw van het Heilig Hart, maken we dus een prachtige synthese van alle andere aanroepingen; we roepen de zuiverste weerspiegeling van het goddelijk moederschap op; we raken tegelijkertijd alle akkoorden van de liefde in prachtige harmonie, dezelfde akkoorden die we aanslaan als we haar litanie reciteren of het Salve Regina zingen.
Voorspreekster van de zondaars
Toch is er nog een andere aanroeping van Onze Lieve Vrouw die ik speciaal in herinnering wil roepen. Het is "Voorspreekster van de zondaars". Onze Heer Jezus Christus is onze rechter, en hoe groot zijn barmhartigheid ook is, Hij blijft niettemin onze opperrechter en kan niet nalaten zijn rechterlijke plicht te vervullen. Maar de Vrouwe is onze pleitbezorgster en doet alleen wat een pleitbezorgster hoort te doen - zij verdedigt de aangeklaagde. Hebben we in Onze Lieve Vrouw van het Heilig Hart, de Voorspreekster van de zondaars, niet een almachtige advocaat voor de balie van de goddelijke gerechtigheid, wier smeekbeden om genade niet zullen worden afgewezen? Als we dan zeggen dat Onze Lieve Vrouw van het Heilig Hart onze pleitbezorger is, dan zeggen we dat we in de hemel een almachtige pleitbezorger hebben, die de gouden sleutel bezit van een oneindige voorraad barmhartigheid. Wat is dan een betere oplossing voor een zondige mensheid, een mensheid die nog dieper in zonde vervalt als er niet over gerechtigheid wordt gesproken, maar wanhoopt aan verlossing als er wel over wordt gesproken?
Gerechtigheid én barmhartigheid
Laat gerechtigheid in ieder geval genoemd worden; het is een plicht; het weglaten ervan heeft slechts droevige vruchten afgeworpen. Maar laten we naast de gerechtigheid, die gericht is tegen de zondaar, nooit de barmhartigheid vergeten. Barmhartigheid helpt de ernstig berouwvolle zondaar om de zonde te laten varen en zo gered te worden zoals Hij dat met heel zijn Hart verlangt - het Heilig Hart van Jezus.
Dit is een vertaling van een artikel van prof. Plinio Correa de Oliveira en verscheen eerder op americaneedsfatima.org.
Laatst bijgewerkt: 2 januari 2023 12:45