Aanbidding van de Heilige Hostie van Gorcum, 'La Sagrada Forma', door koning Karel II van Spanje. Uitsnede uit het schilderij van Claudio Coello (1685-1690)
Het eucharistisch wonder van Gorcum
De Martelaren van Gorcum zijn algemeen bekend. Minder bekend is het daarmee samenhangende eucharistische wonder van Gorcum, en de Hostie die in Spanje wordt vereerd.
Geuzen stelden terreurbewind in
De stad Gorinchem aan de Merwede viel in 1572 in handen van de geuzen. Zij stelden een terreurbewind in om de nieuwe leer door te voeren. De bevolking was doodsbang, vooral toen de geuzen negentien geestelijken afvoerden die trouw bleven aan het geloof en weigerden de werkelijke aanwezigheid van Jezus Christus in de eucharistie te loochenen en het primaat van de paus te erkennen. De Martelaren van Gorkum werden op 9 juli 1572 in Den Briel opgehangen. Na hun zaligverklaring door Clemens X in 1675 werden ze op 29 juni 1867 door Pius IX heilig verklaard.
Een geus kreeg berouw van heiligschennis
Toen de opstandelingen de kerk van Gorinchem binnendrongen, hadden zij ook het tabernakel kapotgeslagen, de monstrans met het Heilig Sacrament weggehaald en de Hostie op de grond gegooid. Een van de soldaten trapte zelfs op de Hostie; de spijkerzool van zijn laars liet drie gaten achter die nu nog te zien zijn. Volgens de overlevering kwam er op dat moment bloed uit de drie gaten, die vervolgens drie kleine cirkelvormige wonden werden. Een van de soldaten kreeg echter berouw van de heiligschennis en overhandigde de ontheiligde Hostie aan kanunnik Jan van der Delft.
Hostie uit Gorcum in El Escorial
Via enkele omwegen kreeg koning Filips II (1527-1598) van Spanje de relikwie in 1594 cadeau. De vorst wees het nieuwe paleis- en kloostercomplex El Escorial, dat hij zelf had laten bouwen en dat aan het eind van zijn leven zijn residentie werd, aan als de plaats van bewaring en verering. De wonderdadige Hostie wordt als Sagrada Forma nog steeds bewaard in de sacristie van de kloosterkerk. Boven het altaar bevinden zich vier bas-reliëfs in brons en marmer van Filippo Filippini.
Monstrans verborgen in olieverfschilderij
De monstrans met de ongeschonden Hostie is verborgen in het olieverfschilderij 'La Sagrada Forma' van Claudio Coello, dat tussen 1685 en 1690 in
opdracht van Karel II (1661-1700) werd gemaakt. Het schilderij toont
de aanbidding van de Hostie door koning Karel II en andere
persoonlijkheden van het Spaanse hof. Om de monstrans met de relikwie
zichtbaar te maken, wordt het schilderij op rails neergelaten . Dit
gebeurt twee dagen per jaar, op de laatste zondag van september en
op 28 oktober. Op beide dagen wordt de Hostie in El Escorial
rondgedragen.
Laatst bijgewerkt: 26 oktober 2022 11:08