Christenen nog altijd de meest vervolgde bevolkingsgroep
Christenen beslaan ongeveer 30% van de wereldbevolking, maar een groot deel van hen is in hun respectievelijke landen op z’n best tweederangsburger. Zoals elk jaar komt de stichting Open Doors met een overzicht van de top-50 landen waarin christenen het meest worden vervolgd. Maar door wie worden zij onderdrukt en waarom zijn zij zo vaak het doelwit van vervolging?
Weinig nieuws onder de zon
Sinds 1993 brengt de Nederlandse stichting Open Doors jaarlijks de top-50 landen in kaart waar christenen het meest vervolgd worden. Aan de hand van zes criteria, zoals de mate van geloofsvrijheid en geweld, evalueert de stichting de situatie van christenen per land. In de afgelopen dertig jaar zijn er veel verschuivingen geweest. De politieke situatie van een land speelt een grote rol. Seculier-totalitaire-, islamitische- en politiek instabiele landen domineren de lijst. Dit is geen nieuw fenomeen. Van begin af aan is de Kerk omringd door vijanden die haar maar wat graag de mond willen snoeren. Vooral de situatie van katholieken in China, waarmee het Vaticaan nota bene een hevig bekritiseerd verdrag heeft, geeft reden tot zorg. Tekenend is de situatie van kardinaal Zen.
Van vervolgde ‘Joodse sekte’ tot staatsgodsdienst
De eerste drie eeuwen van het christendom werden gekenmerkt door een bijna constante vervolging door Joodse- en later vooral Romeinse autoriteiten. Onder keizers als Nero (64-68), Domitianus (81-96), Hadrianus (117-138) en Diocletianus (284-305) waren christenen vaak het doelwit van gruwelijke vervolging. Desondanks groeide het christendom gestaag, vooral in de onderlaag van de bevolking. Na de bekering van keizer Constantijn I (312) verkreeg de tot dan toe gemarginaliseerde Kerk de status van een legale godsdienst, en niet lang daarna werd het de staatsgodsdienst van het Romeinse Rijk.
Van Rome tot de einden der aarde
Omdat een groot gedeelte van Europa onderdeel was van dit rijk, verspreidde deze godsdienst zich snel door heel Europa. Dit gekerstende continent vormde het lanceerplatform voor missionarissen en zendelingen om het christendom over de hele wereld te verspreiden, later ook vanuit Noord-Amerika. Hierdoor groeide het christendom uit tot een wereldgodsdienst. Vandaag de dag is het christendom met zijn 2,4 miljard aanhangers nog altijd de grootste religie ter wereld.
Gewelddadige islamitische expansiedrift
De reden dat Europa en niet het Midden-Oosten – de geboorteplaats van het christendom – zo’n lanceerplatform is geweest, komt vanwege de opkomst van de islam. Niet lang na het ontstaan van de islam in de zevende eeuw verklaarde het kalifaat het christendom de oorlog. Door hun veelal gewelddadige expansiedrift veroverde islam in korte tijd een gebied dat zich uitstrekte van Spanje tot aan India. Hierbij werden de christenen die daar al eeuwen woonden vaak gedood, verbannen, als slaaf verkocht, gedwongen om te bekeren of als tweederangsburgers behandeld.
Groeiende haat tegen het Westen
Ondanks dit moeilijke bestaan was zo’n honderd jaar geleden nog een vijfde van de bevolking van het Midden-Oosten christen. Na de Tweede Wereldoorlog veranderde dit. Door de overwinning van de geallieerden op de nazi-ideologie – die op veel sympathie kon rekenen in de Arabische wereld - stonden het Westen en de islamitische wereld wederom op gespannen voet met elkaar. Een belangrijke factor was de onafhankelijkheidsverklaring van Israël in 1948 die – vanwege het diepgewortelde antisemitisme in islam – een groeiende haat tegen de Westerse wereld opriep.
Groeiende haat tegen christenen
Christenen in islamitische landen werden door hun landgenoten veelal beschouwd als collaborateurs. Daardoor werden ze steeds vaker doelwit van geweld en vervolging. Islamitische terreurorganisaties schoten als paddenstoelen uit de grond. In augustus 2013 alleen al pleegde het Moslimbroederschap in Egypte aanslagen op 80 kerken waarbij veel doden te betreuren waren. Vooral rond Kerst en Pasen waren christenen het doelwit van jihadisten. Velen wisten zich hierdoor genoodzaakt om te vluchten. In de afgelopen honderd jaar is daardoor het aantal christenen in het Midden-Oosten drastisch afgenomen van 20% naar ongeveer 4%.
Ook het christelijke Westen niet meer veilig voor islamitisch geweld
Sinds 9/11 is deze strijd in een stroomversnelling geraakt. Terroristische islamitische organisaties en -regimes verklaarden het christelijke Westen openlijk de oorlog. Het feit dat er weinig meer merkbaar is van onze christelijke beschaving door de ontkerkelijking in Nederland en andere Europese landen verandert niets aan het feit dat wij door hen nog steeds als christelijk worden beschouwd. Grote terroristische organisaties zoals de Taliban, Islamitische Staat en Al-Qaeda konden rekenen op geradicaliseerde infiltranten – van wie een aantal als ‘vluchteling’ door Nederland is binnen gelaten. Dezen voerden hun bloederige opdrachten uit om onze christelijke beschaving en cultuur te ontwrichten. Deze week werd in Arkel nog naar verluid de veiligheidschef van Islamitische Staat opgepakt. Deze Syriër die verdacht wordt van het actief meewerken aan oorlogsmisdaden vroeg in 2019 asiel aan in Nederland.
Lees ook: Henk Rijkers bij Ongehoord Nieuws: "Aandacht voor christenvervolging veel te gering"
Europa geteisterd door terroristen
In 2004 werd Madrid opgeschrikt door een gruwelijke aanslag op meerdere treinen waarbij 193 doden vielen. In datzelfde jaar werd Nederland opgeschrikt door de aanslag op islamcriticus Theo van Gogh. Een jaar later was het metronetwerk in London doelwit van islamitisch terreur waarbij 52 slachtoffers vielen. Sindsdien zijn er veel aanslagen verijdeld. Vanaf 2015 laaide het geweld weer op (zie tabel hieronder) met de aanslag op het Bataclan theater in Parijs, de aanslag in Nice en op een Kerstmarkt in Berlijn (2016), de aanslag tijdens een concert in Manchester (2017), en vele aanslagen daarna. In 2019 werd Nederland nog opgeschrikt door een terroristische aanslag op een tram in Utrecht waarbij vier doden vielen.
Ook communistische landen hoog op de lijst
Maar stipt op nummer 1 van de Open Doors lijst staat al jaar en dag Noord-Korea. Dit veredelde concentratiekamp onder leiding van Kim Jong-Un voert een totalitair bewind. Iedere vorm van verzet of tegenspraak wordt genadeloos afgestraft in de verschillende ‘heropvoedingskampen’. Christenen blijken hier naar verluid het hardst te worden aangepakt. Naar schatting is zo’n 50% tot 60% van de gevangenen in een van de staatsgevangenissen in Noord-Korea christen. Ook de communistische boevenstaat Cuba staat wederom hoog op de lijst.
Harde onderdrukking van Chinese christenen
Maar ook China blijft problematisch. In 2016 gaf staats- en partijleider Xi Jinping instructies aan de Chinese Communistische Partij (CCP) om de ideologische controle over de samenleving over te nemen. De leiders van religieuze gemeenschappen moesten onderdanigheid aan de CCP belijden totdat Xi Jinping uiteindelijk op het 19e Partijcongres in oktober 2017 eiste dat hun religieuze leer de "socialistische kernwaarden" moest weerspiegelen. Veel christenen en zeker katholieken zien daarin echter tal van strijdigheden met hun geloofsovertuiging. Kinderen en jongeren onder de 18 mogen helemaal niet meer bidden, kerken worden gesloten en naar schatting 5.000 tot 10.000 christenen zijn gevangen gezet op basis van nieuwe regels over religieuze aangelegenheden die in 2018 zijn ingevoerd. Ondanks deze onderdrukking heeft het Vaticaan onder paus Franciscus een overeenkomst met China gesloten en die onlangs nog verlengd.
Groeiende erkenning
Jarenlang preekte Open Doors vooral voor eigen parochie. Sinds kort klinkt er echter vanuit de politiek belangstelling. Enkele dagen geleden nam minister Hoekstra van Buitenlandse zaken de Ranglijst christenvervolging 2023 in ontvangst. Hij hoopt dat “deze lijst op een gegeven moment niet meer nodig is.” Zijn voorganger, minister Kaag, zag hier minder de prioriteit van in. Halverwege 2021 zei ze nog niets te zien in speciale aandacht voor vervolgde christenen. Voorlopig is dat nog wel nodig: 360 miljoen christenen (één op zeven) worden vandaag de dag vervolgd, een recordaantal. Desondanks blijft het aantal christenen in absolute zin groeien ondanks het lage geboortecijfer in Westerse landen. Vooral in landen waar christenen het hardst worden vervolgd en gedood groeit het christendom. Zoals de kerkvader Tertullianus al zei: “het bloed van de martelaren is het zaad van de kerk.”
Laatst bijgewerkt: 24 januari 2023 12:58