Het terugkerende bloedwonder van Sint Januarius

Kardinaal Crecscenzio Sepe, aartsbisschop van Napels, toont in 2009 de ampul met het bloed van Sint Januarius (Foto: Paolo Migni, CC BY 2.0)

Het terugkerende bloedwonder van Sint Januarius

THEMA'S:

De heilige Januarius van Benevento stierf de marteldood, waarschijnlijk in het jaar 304. Zijn gedachtenis viert de Kerk op 19 september. Zoals zijn sterfjaar al kon doen vermoeden, viel hij zoals zovele gelovigen ten slachtoffer aan de christenvervolgingen van keizer Diocletianus. Die wilde de eenheid van zijn rijk versterken door een versterkte keizercultus en het vervolgen van een zondenbok.

Januarius weigerde keizerverering

Samen met andere christenen werd Januarius onthoofd. Als bisschop van Benevento, een stad die een kilometer of zestig van Napels verwijderd ligt, had hij niet willen meedoen aan een vergoddelijkende verering van de keizer. Een tiental jaren later werden zijn stoffelijke resten overgebracht naar Napels en bijgezet in de catacomben daar. Sinds de zeventiende eeuw rust hij echter in de Dom van Napels, waarvan hij de patroonheilige is.

Het bloed wordt vloeibaar – of niet

Hoewel hij dus eigenlijk vooral een lokale heilige is, geniet Sint Januarius wereldwijde roem. Dat is te danken aan het zich regelmatig herhalende ‘bloedwonder’. Traditioneel wordt op zijn feestdag – dus ook deze 19e september weer – en op bijzondere gelegenheden zijn overgeleverde bloed tevoorschijn gehaald , dat wordt bewaard in twee glazen ampullen. Bij het tonen van het gedroogde bloed van Sint Januarius wordt het tijdelijk vloeibaar – of niet.

Bestel Fatima-rozenkrans

Vloeibaar wording van bloed is ‘beloning’

Daaraan wordt veel betekenis gehecht, omdat de Kerk het wonderbaarlijke vloeibaar worden van dit bloed als een antwoord ziet op de toewijding en gebeden van de gelovigen en als een ‘beloning’ daarvan. Sinds 1389, het eerste geregistreerde geval, heeft het wonder zich talloze malen herhaald, traditioneel drie keer per jaar.

‘Het wonder is gebeurd!’

Wanneer het wonder zich voordoet, verandert de massa roodachtig opgedroogd bloed, die aan één kant van de ampul kleeft, in volledig vloeibaar bloed, dat het glas van links naar rechts bedekt. Met de uitroep: "Het wonder is gebeurd!" nadert het volk de priester die de relikwie vasthoudt (gewoonlijk is dat de aartsbisschop van Napels) om de relikwie te kussen en het Te Deum te zingen als dank.

Januarius aangeroepen bij uitbarsting Vesuvius

Het bloed wordt traditioneel drie keer per jaar vloeibaar: ter herdenking van de overbrenging van Januarius’ overblijfselen naar Napels (de zaterdag voor de eerste zondag van mei); op zijn liturgisch feest (19 september), en op de verjaardag van de uitbarsting van de nabijgelegen Vesuvius in 1631, toen zijn voorspraak werd ingeroepen en de stad werd gespaard van de gevolgen van de uitbarsting (16 december).

Bestel Sint-Jozefnoveenbrochure

Uitblijven wonder is slecht teken

Het proces van vloeibaar worden duurt soms uren of zelfs dagen, maar soms gebeurt het dus ook helemaal niet. Als het bloed niet vloeibaar wordt, beschouwen de Napolitanen dat als een slecht teken. Normaal gesproken echter, na een periode die kan variëren van twee minuten tot een uur, wordt de vaste massa rood en begint te borrelen.

Gelovigen kussen de ampul

De reliekschrijn met de ampullen blijft gewoonlijk acht dagen lang voor de gelovigen te zien. Zij kunnen die kussen terwijl een priester die ronddraait om te laten zien dat het bloed nog vloeibaar is. Daarna wordt het teruggebracht naar de kluis en opgesloten in de Kapel van de Schatkamer van de kathedraal.

Laatst bijgewerkt: 16 september 2022 14:32

Doneer